Guangzhou: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
+texto, referi
+texto
Lineo 25:
'''Guangzhou''', en [[Chiniana linguo|Chiniana]] 广州, historiale konocita kom '''Kanton''' o '''Kwangchow''', esas la 3ma maxim granda urbo de [[Populala Republiko di Chinia]] en totalo di habitanti. Lua habitantaro esis {{formatnum:11070654}} en [[2010]] (12.78 milioni en lua [[metropolala regiono]]). Lua tota surfaco esas 3 843 km².
 
Ol jacasdistas cirkume 120 km nord-nord-weste de [[Hong Kong]], ed esas importanta [[portuo]] en la [[fluvio di Perli]].
 
== Historio ==
Lineo 31:
Lua anciena nomo esis ''Panyu'' (番禺) e lua historio komencis kande la [[dinastio Qin]] konquestis la regiono. En 206 aK ol divenis chef-urbo di la dinastio ''Nanyue''. En 111 aK la [[dinastio Han]] konquestis l'urbo, e transformis ol en chef-urbo di la provinco.
 
En [[758]], [[Arabia|Araba]] e [[Persia]]na pirati spoliis Guangzhou. Araba e Persiana mulieri vivis en l'urbo de la [[10ma yarcento|10ma]] til la [[12ma yarcento]].
 
L'unesma [[Europa]]ni qua arivis en l'urbo esis [[Portugal]]ana komercisti, en [[1514]]. Li nomesis l'urbo ''Cantão'' ed establisis komercala [[monopolo]] en la portuo en [[1517]], ma pose ekpulsesis de la regiono. Tamen, li grantis l'uzado di [[Makau]] kom komercala bazo kun Guangzhou en [[1557]], e mantenis komercala monopolo preske kompleta til l'arivo di [[Nederlando|Nederlandani]] dum la [[17ma yarcento]].
 
La [[dinastio Qing]] aceptis komercar kun plusa landi en Guangzhou pos prenir kontrolo di [[Taiwan]] en 1683. Portugalani[[Portugal]]ani de [[Makau]], [[Hispana imperio|Hispani]] de [[Manila]], ed anke [[Armenia]]na, [[Anglia|Angla]] e Mohamedana komercisti retroiris al urbo.<ref name=Gunn>{{cite book|title=History without Borders: The Making of an Asian World Region, 1000–1800|url=https://books.google.com/books?id=E10tnvapZt0C&pg=PA208 |author=Geoffrey Gunn}}</ref> De 1699 til 1714, Franci e l'Angla kompanio ''East India Company'' sendis omnayariomnayare un o du navi kun vari por vendar ibe.<ref name=Gunn/> En 1717 arivis l'[[Austrian imperio|Austriani]]; en 1729 arivis Nederlandani, ed en 1731 arivis [[Dania-Nederlando|Daniani-Nederlandani]]. Dum la fino di 1757, l'imperiestro [[Qianlong]] kreis tale-nomizita "sistemo di Kanton", qua establisis ke tota extera komercio di [[imperiala Chinia]] facesis tra la urbo, da tradicionala familii di komercisti, le ''Hong'', e kreis komercala monopolo konocita kom ''Cohong''. Kanton (Guangzhou) exportacis precipue [[teo]] e [[porcelano]].
 
Til la 19ma yarcento, la maxim multa konstrukturi del urbo havis un o du etaji; la maxim alta strukturi esis la [[minareto]] de la moskeo Huaisheng (alta de 36 metri), la Flora Pagodo (o Templo Liurong), e la 5-Etaja Pagodo (o templo Zhenhai, alta de 25 metri). L'urbo cirkondesis per muro longa de 10 km, alta de 8 metri e larja de 6 metri. La nomizita "sistemo di Kanton" duris til l'[[unesma opiumo-milito]], en 1839, qua komencis pos ke l'[[imperiestro Daoguang]] decidis proskriptar la komerco di [[opiumo]] kontrolita dal Britaniani, konfiskis l'opiumo enmagazinigita che l'urbo e minacis per mortopuniso ti qui ofensis la proskripto. Pos serio di batalii che [[fluvio di Perli]], Britaniani invadis Guangzhou unesmafoye ye la [[18ma di marto]] [[1841]], ed itere du monati pose. En 1842, pos tale-nomizita "neegala pakto" kun l'Unionita Rejio, Guangzhou perdis komercala monopolo, ed altra portui apertesis por extera komerco kun plusa landi.
 
En 1898, Usana kompanio ''American China Development Co.'' recevis koncesiono por konstruktar ed explotar [[ferovoyo]] de Guangzhou a Hankou.
 
== Referi ==