Wikipedio

Klimato: Diferi inter la revizi

Deskripto interagiva pri la kronologio dil artiklo
← Plu anciena versionoPlu recenta versiono →
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
VidalaWikitexto
Nula rezumo di redakto
+texto, referi
Lineo 1:
[[Arkivo:Mapo di klimati.png|thumb|220px|Klasifiko di klimati dil mondo.]]
[[Arkivo:Atacama1.jpg|thumb|250px|left|Dezerto di [[Atakama]], exemplo pri regiono kun [[arida klimato]].]]▼
'''Klimato''' envolvas [[statistiko|statistiki]] pri [[temperaturo|temperaturi]], [[atmosferala preso]], [[vento|venti]], [[pluvo|pluvi]] ed altra [[meteorologio|meteorogiala]] elementi de un regiono partikulara dum longa periodi di tempo. On povas kontrastar la klimato kun [[vetero]], qua esas la prezenta stando de la sama elementi dum kurta periodo, ordinare un o du semani.
'''Klimato''' envolvas [[statistiko|statistiki]] pri [[temperaturo|temperaturi]], [[atmosferala preso]], [[vento|venti]], [[pluvo|pluvi]] ed altra [[meteorologio|meteorogiala]] elementi de ula specifika regiono kolektata dum longa periodi di tempo, ordinare plu kam 30 yari.<ref name="IPCC-2015">{{cite web |last=Planton |first=Serge (France; editor) |title=Annex III. Glossary: IPCC – Intergovernmental Panel on Climate Change |date=2013 |publisher=IPCC Fifth Assessment Report |page=1450 |accessdate=25ma di julio 2016 |url=https://web.archive.org/web/20160524223615/http://www.ipcc.ch/pdf/assessment-report/ar5/wg1/WG1AR5_AnnexIII_FINAL.pdf}}</ref><ref name="NASA-20050201">{{cite web |last1=Shepherd |first1=Dr. J. Marshall |last2=Shindell |first2=Drew |last3=O'Carroll |first3=Cynthia M. |title=What's the Difference Between Weather and Climate? |url=http://www.nasa.gov/mission_pages/noaa-n/climate/climate_weather.html |date=1ma di februaro 2005 |publisher=NASA |accessdate=13ma di novembro 2015 }}</ref> On povas kontrastar la klimato kun [[vetero]], qua esas la prezenta stando de la sama elementi dum kurta periodo, ordinare dum un o du semani.
 
La vorto "Klimatoklimato" havasoriginis origino ende [[Greka linguo|Greka]] vorto ''klima'', qua signifikas "tendenco". Ordinare, klimato esas definita kom la "mezvaloramezavalora vetero" dum longa periodo di tempo<ref>[http://amsglossary.allenpress.com/glossary/search?id=climate1 ''GlossaryLa ofnomizita meteorology''"paleoklimatologio" (glosariostudias dila meteorologio)klimati de la tero dum pasinta epoki, uzanta evidentaji de glacio-strati, Americankresko-ringi Meteorologicalen Society]</ref>arbori, ordinaresedimenti, lakoralii mezvalorae informiroki, por determinar quale esis la klimato di 30ula yari<ref>http://www.metofficeregiono dum pasinta epoki.gov.uk/climate/uk/averages</ref> maKlimatala altramodeli periodiesas povas[[matematiko|matematikala uzesarmodeli]] kreata por reprezentar pasinta, konformenuna o adfutura intencoklimati.
 
▲[[Arkivo:Atacama1.jpg|thumb|250px|left|Dezerto di [[Atakama]], exemplo pri regiono kun [[arida klimato]].]]
{{wikivortaro}}
La klimato dien unula regiono afektesas perda [[latitudo]], [[altitudo]], tereno, kovrilo da [[glacio|glaciala]] o [[nivo|nivala]] kovro, e/o per la proximeso o la disto de granda fluvii e riveri, [[lago|lagi]], [[maro|mari]] od [[oceano|oceani]]. Klimati povas klasifikesar segun mezvalora o tipala serii di diferentadiferanta varianti; maxim ordinare uzata esas la temperaturo e la [[pluvozesopluvo-quanto]]. La maxim komunaL'ordinara metodo por klasifiko diklasifikar klimati originale kreesis da Rusa meteorologiisto [[Wladimir Peter Köppen|Wladimir Köppen]], ed uzesas pos [[1948]].
 
== Latitudo ==
[[Arkivo:Blue iceberg south polar circle.jpg|thumb|160px250px|right|[[Glacio-flotaco]] en l'Antarktik-oceano.]]
La [[latitudo]] determinas l'incidala angulo di sun-radii en la surfaco di [[Tero]] e la difero di durado inter [[jorno]] e [[nokto]]. Plu granda esas l'incido di sun-radii, plusplusa kaloro recevas la tereno.
 
La varii en la latitudo eventas pro l'inklineso de la rotac-axo di la [[Tero]]. L'incidala angulo di sun-radii dum la [[somero]] e dum la [[vintro]] ne esas la sama, e to esas l'origino di la diferi inter la sezoni. Kande l'inklino di sun-radii esas granda, li varmigas poke l'[[atmosfero]]. To esas l'origino di la kolda klimati enan l'extrema nordo ([[Arktiko]]) e l'extrema sudo ([[Antarktika]]) dildel planeto.
 
== Referi ==
Obtenita de "https://io.wikipedia.org/wiki/Klimato"