Wikipedio

Kambodja: Diferi inter la revizi

Deskripto interagiva pri la kronologio dil artiklo
← Plu anciena versionoPlu recenta versiono →
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
VidalaWikitexto
+texti, imaji, referi
korektigo, modifiko en la texto ed aktualigo dil informi
Lineo 1:
{{Landi
| Nomo = Kambodja
| Lokala_nomo = [[Arkivo:KingdomofCambodia.svg|200px]]<br />Preăh Réachéanachâkr Kâmpŭchea<br />Royaume du Cambodge
| Flago = = Flag_of_Cambodia.svg
| Blazono = = Royal Arms of Cambodia.svg
| Imajo_mapo = = LocationCambodia.svg
| Chefurbo = [[Phnom Penh]]
| Lojanti_chefurboHabitanti_chefurbo = {{formatnum:2009264}} habitanti ([[2006]])
| Precipua_urbo = [[Phnom Penh]]
| Oficala_lingui = [[Khmer-linguo|Khmer]]
| Guvernerio = [[Monarkio]]
| Nomo_listo_chefo_stato = Listo pri monarki di Kambodja
| Titulo_chefo_stato = Rejulo
| Chefo_di_stato = [[Norodom Sihamoni]]
| Nomo_listo_chefo_guverno = Listo pri chefministri di Kambodja
| Titulo_chefo_guverno = Chefministro
| chefo_guverno = [[Hun Sen]]
| Surfaco = {{formatnum:181035}}
| Rango_surfaco = 88
| Surfaco_aquo = 2,5
| Habitanti = {{formatnum:1620448616245729}}<ref name=CIA/>
| Rango_habitanti = 68
| Yaro = 20172018
| Denseso di habitantaro = 7481,8
| Reto_kodoReto_kodexo = .kh
| Nomo_himno = ''Nokoreach''
| Pekunio = [[riel]]
| Religii = [[Budismo]] 85,6%<ref name=Abril>''Almanaque Abril 2009'' - Editora Abril, Brazilia</ref>
}}
'''Kambodja''', oficale la '''Rejio di Kambodja''' esas lando quajacanta jacas enan sud-estal [[Azia]]. LuaLu vicinahavas landikom esasvicini [[Laos]] norde, [[Vietnam]] este, e [[Tailando]] weste e nord-weste. SudoSude jacas la [[Gulfo di Tailando]].
 
'''Bazala fakti pri Kambodja.'''
Lineo 34:
{{PA|Historio di Kambodja}}
[[Arkivo:Evening view of Angkor Wat Temple, Angkor, Cambodia.jpg|260px|thumb|left|[[Angkor Wat]].]]
Dispersinta restaji pruvasmontras ke homi ja habitis la nuna Kambodja dum [[pleistoceno]]. L'unesma [[civilizuro]] en la regiono aparis dum l'[[1ma yarmilo]], inter la [[3ma yarcento|3ma]] e la [[5ma yarcento]]. L'[[imperio Khmer]] developis de la [[9ma yarcento|9ma]] til la [[13ma yarcento]]. Ol esis la maxim larja de sud-estal Azia dum la [[12ma yarcento]]. Lua centro jacis en la regiono di [[Angkor]], ube multa urbi konstruktesis. La templo [[Angkor Wat]] esas la maxim konocitakonocata monumento de ta epoko.
 
Pos longa serio di militi kontre vicina rejii, Angkor spoliesis dal [[rejio Ayutthaya]], e pose abandonesis en [[1432]]. To produktis longa periodo di stagno, kande la regiono divenis kontrolita da lua vicini. En [[1511]], [[Portugal]]ani unesmafoye mencionis la nomo ''Kambodja'' en dokumenti. Li deskriptis l'urbo kom prospera e richa pro l'exterlanda komerco. En 1594, Longvek konquestesis dal rejulo [[Naresuan la Granda]] de Ayutthaya.
 
En [[1863]], rejulo [[Norodom]], qua asumis la povo helpita da [[Tailando]], demandis protekto kontre Franci. En 1867, la rejo di Tailando signatis pakto kun Franci e renuncis suvereneso super Kambodja kambie la kontrolo di [[Battambang]] e [[Siem Reap]], qui divenis Tailandana provinci. Kambodja divenis protektorato Franca de 1867 til [[1953]], kom parto di [[Franca Indochinia]].
 
=== La Reda Khmeri ===
Linio 51 ⟶ 55:
En [[1991]] en [[Paris]] naskis kontrato pri paco en Kambodja. La paco-trupi di [[Unionita Nacioni]] envenis lando. En [[1993]] UN organizis unesma demokrat elekti parlamentala en Kambodja.
 
NovaEn 1994 la nova rejimo di Kambodja deklaris en [[1994]] pri amnestio poramnestiis la Reda Khmerani. Antea opozistiopozanti translacis su a rango rejimala ed ri-divenis agrokultivala rurani.
 
En [[1998]] [[Pol Pot]] mortis e la lasta partizani kapitulacis. En [[2002]] eventis l'unesma lokal elekti. En [[2003]] UN e Kambodja aceptis kontrato pri specala tribunalo por krimini kontre homaro. En [[2004]] rejulo [[Norodom Sihanouk]] abdikis, e lia filiulo, princo [[Norodom Sihamoni]] asumis povo.
Linio 60 ⟶ 64:
Segun la [[konstituco]] di [[1993]], Kambodja esas [[konstitucala monarkio]]. La chefo di stato esas la rejo, nune [[Norodom Sihamoni]], qua asumis la trono ye la 14ma di oktobro 2004. La chefo di guvernerio esas la [[chefministro]], nune [[Hun Sen]], qua asumis la povo ye la 14ma di januaro 1985.
 
La [[legifala povo]] konsistas ek la [[parlamento]], qua dividesas en Nacional AsemblajoAsemblitaro e Senato. La Senatani esas 61, di qui 2 indikesas dal rejulo, du elektesas da la Nacional AsemblajoAsemblitaro, e la cetera 57 elektesas da lokala asemblaji. La 123 membri de la Nacional AsemblajoAsemblitaro (''Rotsaphea'') elektesas por 5-yari, segun proporcionala reprezento.
 
La maxim alta korto di [[judiciala povo]] esas la Supra Korto dil Judiciistaro. La precipua ofico di lokala korti esas judiciar krimini, establisar procesiproceci e, precipue, defensar yuri di la civitani. Tamen, existas multa denunci pri granda [[korupto]] en Kambodjana judiciala sistemo.
 
== Geografio ==
Linio 75 ⟶ 79:
== Ekonomio ==
{{PA|Ekonomio di Kambodja}}
En [[1999]] pos 30-yara [[interna milito]], Kambodjana [[ekonomio]] komencis kreskar plu kam 5% omnayare. Quankam lua rapida kresko, lua [[KLPTNP]] per persono esas basa kande komparata a vicina landi. [[Rizo]], [[fisho]], [[ligno]], [[stofo|stofi]] e [[kauchuko]] esas la precipua produkti por exportacajo.
 
[[Turismo]] esas Kambodjana duesma maxim importanta fonto di exterala revenuo. De januaro til decembro [[2007]] cirkum 2 milion turisti vizitis lando.
Linio 91 ⟶ 95:
[[Budismo]], [[hinduismo]], la kulturo di Angkor-periodo, Franca kulturo e la moderna [[globaligo]] kontributas a nuna Kambodjana kulturo. Ultre la kulturo Khmer, existas 20 altra grupi, ordinare konocata kom ''Khmer Loeu''.
 
La precipua [[sporto|sporti]] di la lando esas [[hanulo-lukto]] e [[futbalo]].
 
== Referi ==
Obtenita de "https://io.wikipedia.org/wiki/Kambodja"