Wikipedio

Tirane: Diferi inter la revizi

Deskripto interagiva pri la kronologio dil artiklo
← Plu anciena versionoPlu recenta versiono →
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
VidalaWikitexto
Nula rezumo di redakto
+texto, imaji
Lineo 1:
{{Urbi
| nomo= Tirane
| Imajo =Tirana by NightTirana_from_South.jpg
| TextodilImajo = Tirane dumvidita noktodesude.
| Blazono= Stema e Bashkisë Tiranë.svg
| Flago= Flag of Tirana.svg
Lineo 16:
| Yaro= 2011
| Denseso di habitantaro= 14,746
| Horala_zono= +1<br><small>(UTC+2 dum somero)
| Reto= www.tirana.gov.al
}}
[[Arkivo:07Tirana Sheshi Skenderbej04.jpg|250px|thumb|left|Placo [[Skanderbeg]], enan la centro di Tirane.]]
'''Tirane''' esas [[chef-urbi|chef-urbo]] e maxim grandpopulizita urbo di [[Albania]], ed anke chef-urbo di la [[distrikto Tiranë]]. Ol havis {{formatnum:621286}} habitanti segun la [[demografiala kontado]] endi [[2011]]<ref name="Albanian 2011 census">{{cite web|url=http://census.al/Resources/Data/Census2011/Instat_print%20.pdf |language= Angla |title=Population and Housing Census in Albania |year=2011 |publisher=Institute of Statistics of Albania}}</ref>. Lua totalatota surfaco esas 41,8 km².
 
Jacanta an la centro di la lando e cirkondata per monti e kolini, Tirane influesas dal [[mediteraneala klimato]], pro lua poka disto de [[Adriatiko]]. L'urbo esas esas sideyo di multa [[universitato|universitati]] ed esas la politikala, ekonomiala e kulturala centro di Albania. OlLa fondesisprecipua en [[1614]]kompanii e divenisla chef-urboprecipua ciencala institucuri di la lando enjacas [[1920]].ibe, Oned kredasanke kela lualaboreyi nomodil devenasprezidanto dedi luala hem-urborepubliko [[Tehran]]e di la chefministro.
 
Tirane fondesis en [[1614]] e divenis chef-urbo di la lando en [[1920]]. On kredas ke lua nomo devenas de lua hem-urbo [[Tehran]].
 
== Historio ==
[[Arkivo:Et'hem Bey Mosque Tirana 1,_Albania_2017-04_Tirana_Mosaic_02.JPGjpg|thumb|220pxleft|Moskeo Et'hem Bey,250px|Mozaiki proximde la placo3ma Skanderbegyarcento.]]
La regiono di nuna Tirane ja habitesis dum [[paleolitiko]],<ref>Segun afirmas Prof. Dr. Muzafer Korkuti, Albanian arkeologiisto ed explorero, en lua verko "Tirane si qëndër e Historisë dhe Trashëgimisë Kulturore"</ref> de 30.000 til 10.000 yari ante nun, segun analizo di restaji trovita en la groto Pëllumbas. La maxim anciena deskovrajo de [[Roman imperio|Roman-epoko]] esis un domo de la [[3ma yarcento]], pose transformita en kirko. UnDum la yaro 520 konstruktesis [[kastelo]], posible nomizita ''Tirkan'' o ''Theranda'', disub quiimpero trovesisdal restajiimperiestro alonge[[Justinianus la strado1ma Muratdi Toptani,Bizanco]]. konstruktesisRestaji ende lata yarokastelo [[520]]trovesis dal imperiestro [[Justinianusalonge la 1mastrado di''Murat Bizanco]]Toptani''. eOl restoresis endum la [[18ma yarcento]] da Ahmed Pasha Toptani.
 
La regiono ne esis importanta nek dum l'epoko [[Iliria]]na, nek dum la klasik antiqueso. En [[1418]] Marin Barleti, sacerdoto ed erudito, l'unesma persono qua skribis pri la historio di Albania, skribis pri la vilajeto “Plenum Tyrenae”.
 
[[Arkivo:Bazar_Tirana_(ca._1900)2.jpg|thumb|250px|left|La [[bazaro]] di Tirane dum la komenco dil 20ma yarcento.]]
Dum la [[15ma yarcento]] l'urbo okupesis dal [[Otoman imperio|Otomani]], qui guvernis ol til la nedependo di Albania, dum la [[20ma yarcento]]. En [[1889]] [[Albaniana linguo]] komencis docesar en la skoli dil urbo. En 1908 inauguresis patriota klubo ''Bashkimi''. Ye la [[28ma di novembro]] [[1912]] Albaniana flago levesis en la urbo.▼
Dum la [[15ma yarcento]] l'urbo okupesis dal [[Otoman imperio|Otomani]], qui guvernis ol til la nedependo di Albania, dum la [[20ma yarcento]]. L'urbo ja havis [[bazaro]] e multa molini ante ke Sulejman Bargjini imperis la konstrukto dil Anciena Moskeo, en 1614. La moskeo ''Et'hem Bey'' konstruktesis en 1821 da Mehmet Bey de Petrela, decendanto de Sulejman Bargjini, qua employis la maxim bona artizani de la lando por konstruktar ol. En 1800, l'urbo recevis lua unesma nove veninta habitanti: [[Valakia]]na kristani, surnomizita ''ortodoksit'', qui originis del urbi [[Korçë]] e [[Pogradec]]. Li esis l'unesma kristani qui habitis l'urbo pos lua fondo, ed establisis su proxim la nuna Granda Parko di Tirana.
 
▲Dum la [[15ma yarcento]] l'urbo okupesis dal [[Otoman imperio|Otomani]], qui guvernis ol til la nedependo di Albania, dum la [[20ma yarcento]]. En [[1889]] [[Albaniana linguo]] komencis docesar en la skoli dil urbo. En 1908 inauguresis patriota klubo ''Bashkimi''. Ye la [[28ma di novembro]] [[1912]] Albaniana flago levesis en la urbo.
 
== Geografio ==
[[Arkivo:Et'hem Bey Mosque Tirana 1.JPG|thumb|left|220px|Moskeo Et'hem Bey, proxim la placo Skanderbeg.]]
La mezvalora [[altitudo]] dil urbo esas 110 metri sur la [[marala nivelo]], e lua maxim alta punto jacas 1,828 m sur la marala nivelo. L'urbo cirkondesas per kolini, e jacas an la sama paralelo kam [[Napoli]], [[Madrid]], [[Istanbul]] e [[New York]], ed en la sama [[meridiano]] kam [[Budapest]] e [[Krakow]].
 
Obtenita de "https://io.wikipedia.org/wiki/Tirane"