Anglosaxona linguo: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Nula rezumo di redakto
kelka korektigi/modifiki. Se vu konocas bone la temo, vua helpo esos bonvenonta.
Lineo 1:
{{specala revizo}}
{{Linguo
|Nomo_en_Ido = Ancien Angla
|Nomo_linguo = Ænglisc
|Parolata_en= Evoluisevolucionis al [[Mez-Angla]] endum la 13ma yarcento
|Regioni_di_mondo = Anglia (ecepte sud-westo e nord-westo), parti di Skotia sude la rio Forth e orientala parto di [[Wals]].
|Tota_parolanti =
Linio 21 ⟶ 22:
 
=== Germana origini ===
La maxim importanta faktoro en la formaco di l'Ancien Angla esis lua Germana heredajo en lua vortaro, sintaxo e morforlogio, ula apartenis kun aliancata lingui en la kontinento. Uli di ta traiti esis specifika dil Westala Germana, dum ke altra karakteristiki venas ek la proto-Germana, ek qua omna Germana lingui provenasdevenas.
 
KamQuale l'altra Germana lingui dedel l'epoko, l'Ancien Angla prizentas kompleta nominala flexiono, kun kin gramatikala kazi (nominativo, akuzativo, genitivo, dativo e, min frequenti, resti de l'instrumentala) e formi di dualo por parolar pri pari (quankam nun en la personal pronomi) ultre la singularo e la pluralo. Anke diferi inter generi, sin havar necesa rilato kun sexo: exemple, ''sēo sunne'' (la Suno) esas feminina, dum ke ''se mōmna'' (la Luno) esas maskulina (en la [[Germana linguo|Germana]] ''die Sonne'' e ''der Mond'').
 
=== Influo dil Latino ===
Linio 32 ⟶ 33:
 
=== L'influo di Anciena Nordala linguo ===
La duesma maxim importanta fonto di prenita vorti en Ancien Angla esis Skandinava lingui dum la Vikinga invadi en 9ma e 10ma yarcenti. Ultre numeroza toponimi, on torvas anke vorti di basika vokabulario e termini rilaterelate al administrativa aspekti dil Danelaw. La Vikingi parolis l'Anciena Nordala, linguo kun strete rilaterelate a l'Ancien Angla; ta proximeso portis a mixturo di dialekti qua povus acelerar la perdo di terinacioni di kazo di l'Ancien Angla. Aparenta konfirmado di ta teorio esas la fakto ke simplifikado dil termini di kazo eventis unesme en la nordo e ultime en la sud-westo, la min afektita regiono da Vikinga influo. En irga kazo, l'influo di l'Anciena Nordala esis profunda e on povas trovar vorti kam ''sky'' ("cielo"), ''leg'' ("gambo"), la pronomo ''they'' ("ili"), la verbala formo ''are'' ("ni/vi/ilis esas") e mult altra exempli plu.
 
=== Kelta influo ===
Linio 185 ⟶ 186:
L'unesma radiko dil pasato uzesas en la pasato, por l'unesma e triesma personi dil singularo. La duesma pasato radiko uzesas por la duesma persono dil singularo, e por omna personi dil pluralo (ultre la pasato di subjuntivo). Forta verbi anke prizentas permuto di i en la radiko en la duesma e triesma personi dil singularo en la prezenta tempo.
 
La triesma klaso havis tanta sonora chanji ke ol apenas esas rikonebla kam klaso. L'unesma esis procesoprocedo nomizita 'breaking'. Ante <h>, e <r> + altra konsonanto, <æ> konvertis en <ea>, e <e> en <eo>. Anke, ante <l> + altra konsonanto, eventis same a <æ>, ma <e> restis nechanjebla (ecepte ante la kombinado <lh>).
La duesma sona chanjo qua afektis ol esis l'influo di palatala soni <g>, <c>, e <sc>. Ti chanjis kande precedis <e> e <æ> a <ie> e <ea>, rispektive.