Wien: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
+shablono:Europana chef-urbi
+texto, imaji
Lineo 20:
 
== Historio ==
[[Arkivo:Ringlinien08.JPG|thumb|250px|left|La Cirkla strado (''Ringstraße'') e historiala [[tramveturo]].]]
[[Arkivo:Stadtteile von Wien entlang der Donau (gesehen von Nordwesten).jpg|thumb|240px|left|Panoramo di Wien, Austria.]]
L'urbo fondesis dal Kelti kom fortifikita habiteyo an la rivero Wien dum l'[[1ma yarmilo aK]]. Dum multa yari, la fluvio [[Danubio]] esis la naturala frontiero inter [[Romana imperio]] e la barbari, e ''Vindobona'' (nune Wien) esis defensofortifikajo por l'imperio Romana.
 
Lineo 30:
 
[[Arkivo:Wien Besatzungszonen.png|left|thumb|Zoni di okupeso en Wien, 1945 til 1955.]]
En [[1938]] [[Nacional-socialista Germania]] okupis [[Austria]], e Wien perdis lua stando kom chef-urbo por [[Berlin]]. Ye la [[2ma di aprilo]] [[1945]] [[Sovietia|Sovietiani]] lansis atako kontre Germani, pos siejar l'urbo. Bombardi destruktis granda parto di lua substrukturo, e Wien kapitulacis du semani pos la komenco dil atako. Kande la milito finis, l'urbo dividesis en quar zoni di influo: [[Unionita Rejio|Britaniana]], [[Francia|Franca]], [[Usa]]na e [[Sovietia|Sovieta]]. La divido duris til [[1955]].
 
La divido duris til mayo [[1955]], kande la Kontrato pri Austriana Stato signatesis, ed Austria riganis nedependo. Ta yaro, pos yari di rikonstrukto, l'Opero e la ''Burgtheater'' riapertis lia pordi a la publiko. En oktobro, Austria deklaris lua neutreso, e pos ta deklaro, Sovietiana trupi fine foriris la lando.
 
Pos la represo a la [[Hungara revoluciono di 1956]], Wien recevis multa fuginta Hungari, e la sama eventis en 1968, kande ol recevis fuginta [[Chekoslovakia|Cheki e Slovaki]] pos la represo a la [[Printempo di Praha]]. En 1965 l'urbo selektesis por sideyo di [[ONEP]]. Dum la [[yari 1970ma]], lor kancelero [[Bruno Kreisky]] inauguris la Centro Internaciona di Wien (''Vienna International Centre''), komplexo di edifici qui esas sideyo di la Kontoro dil Unionita Nacioni en Wien (UNOV). En 1995 Austria divenis membro dil [[Europana Uniono]] e signatinto di la [[Schengen-konvenciono|Konvenciono Schengen]].
 
== Geografio ==
[[Arkivo:Vienna_20021024.JPG|thumb|250px|Satelital imajo pri Wien.]]
[[Arkivo:Stadtteile von Wien entlang der Donau (gesehen von Nordwesten).jpg|thumb|240px|left|Panoramo dipri Wien, Austria.]]
La [[reliefo]] di Wien jacas an la du rivi dil [[Danubio]], cirkondata per du boski adeste ed adweste del urbo. Lua urbala areo kovras 414,65 km², esante la maxim granda urbo de Austria. La maxim alta punto jacas 542 metri super la [[marala nivelo]].
 
La klimato di Wien esas oceanala (''Cfb'' segun la [[klimatala klasifikuro di Köppen]]), havante varma someri kun maxima temperaturi de 24°C til 33°C, e sika e kolda vintri kun temperaturi poke infre 0°C. La mezavalora [[temperaturo]] en januaro ([[vintro]]) esas 1,2°C, dum ke la mezavalora temperaturo en julio ([[somero]]) esas 23,7°C. De decembro til februaro povas [[nivo|nivar]], tamen la nivo esas min frequa kam westala e sudala regioni de Austria.
 
La mezavalora yarala [[pluvozeso]] esas 547,9 mm, e la maxim pluvoza monati esas julio ed agosto, kun mezavalore 66,6 mm e 66,5 mm. La pluvozeso diminutas dum la vintro, ma ne existas sika sezono.
 
{{Panoramo|Wien_Am_Himmel_pan_z00.jpg|1000px|<center>Panoramo pri Wien.</center>}}
 
{{commons|Wien}}