Kofi Annan: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Idojc (diskutez | kontributadi)
m kat.
Nula rezumo di redakto
Lineo 1:
{{Biografio
[[Arkivo:Kofi Annan 2012.jpg|eta|300x300ra|Kofi Annan en 2012]]
| Nomo = Kofi Annan
'''Kofi Atta Annan''' ([[8 di aprilo|8 aprilo]] [[1938]]) esas [[Ghana|ghanana]] diplomacisto ilqua servis kom la sepesma Sekretario-Generala dil [[Unionita Nacioni|Unionita Nationi]] de januaro 1997 til decembro 2006.
| Imajo = [[Arkivo:Kofi Annan 2012.jpg|eta|300x300ra|Kofi Annan en 2012180px]]
| Okupeso = [[diplomaco|diplomacisto]]
| Shablono_lando = {{GHA}}
| Naskodio = [[8ma di aprilo]] [[1938]]
| Nask-urbo = [[Kumasi]]
| Mort-dio =
| Mort-urbo =
}}
'''Kofi Atta Annan'''  ([[88ma di aprilo|8 aprilo]] [[1938]]) esas  [[Ghana|ghanana]]na diplomacisto ilqua servis kom la  sepesma Sekretario-Generala  dil [[Unionita Nacioni|Unionita Nationi]] de januaro 1997 til decembro 2006.
 
Annan e la UN kunganis la [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Nobel-Premio di  Paco]] en 2001.   Il  fondis e prezidas la [[Kofi Annan-Fonduro]], ultre esar prezidanto di  ''The Elders'', internaciona organizuro fondita da [[Nelson Mandela]].
 
Naskinta en  [[Kumasi]], Annan studiis [[ekonomiko]] che [[Macalester-Kolegio]], internaciona relati che la  ''[[Graduate Institute Geneva]]''  e  jero che [[Massachusetts Institute of Technology|MIT]].   Annan komencis che la  UN en 1962, laborinta che la Geneva-kontoro dil [[Mondala Saneso-Organizuro]].   Il pose havis plura roli che la UN-chefkontoro, inkluzintainkluzite servar kom Sub-Sekretario-Generala pri pacomanteno inter marto  1992 e decembro 1996.   Il divenis la Sekretario-Generala ye 13ma decembro 1996 da la [[Sekureso-Konsilistaro di UN|Sekureso-Konsilistaro]], e pose konfirmita da la  Generala Asemblo, tale esinte la unesma S.-G. elektita ek la stabo dil UN ipsa.   Il  ri-elektesis por duesma periodo  en 2001, e sucedesis kom Sekretario-Generala da [[Ban Ki-moon]] ye 1ma januaro 2007.
 
Kom Sekretario-Generala, Annan reformis la burokrataro dil  UN; laboris skope kombatar [[HIV]], aparte en [[Afrika]]; e lansis ''UN Global Compact''.   Il kritikesis pro ne expansir la Sekureso-Konsilistaro, ed on demandis ke il demisionez pos exploro pri la [[Programo  Oleo-po-Nutrivo]].   Pos livar la UN, il fondis la Kofi Annan-Fonduro en 2007 por laborar pri  internaciona developo.   En 2012, Annan esis la  ''UN–ArabUN-Arab League  Joint Special Representative''  por  [[Siria]], por helpar solvar la konflikto ibe.   Annan demisionis pro la manko di progreso dal UN  relate konflikto-solvo.   En septembro 2016, Annan divenis chefo  di  UN-komisitaro por explorar  la Rohingya-krizo di le ''[[populo Rohingya|Rohingya]]''.
 
=== '''Frua vivo''' ===
Kofi Annan naskis en la Kofandros-distrikto di  Kumasi en la Ora Rivo (nun  [[Ghana]]) ye la 8ma di aprilo 1938.   Lua jemela fratino Efua Atta, qua mortis en 1991, havis la sama meza nomo Atta, quo en la linguo [[Akan]] signifikas 'jemela'. Annan e lua  fratino naskis aden un  ek la  Ashanti e Fante  aristokratala familii di la lando; amba lia avuli e lia onklo esis tribuo-chefi.
 
En la nom-tradiciono  di Akan, ula pueri  nomizesas segun la semano-dio ye qua lu naskis, ed/o relate quanta filii preiris lu.   Kofi en Akan korespondas kun [[venerdio]].   Annan dicis ke lua familinomo  rimesas kun la [[Angliana linguo|angla]] vorto "''cannon''".
 
De 1954 til 1957, Annan asistis frequentis la elitala Mfantsipim-skolo, metodista skolo en  [[Cape Coast]]  fondita dum la 1870a yari 1870ma.   Annan dicis ke la  skolo docis a lu  "ke sufro irgaloke koncernas homi  omnaloke".   En 1957, la yaro di lua gradizo de  Mfantsipim, la Ora Rivo ganis nedependo de [[Britania]] e komencis uzar la nomo "Ghana".
 
En 1958, Annan studieskis  ekonomiko che  la Kumasi-Kolegio di  Cienco e Teknologio, nun la  [[Kwame Nkrumah-Universitato di Cienco e Teknologio di Ghana]].   Il recevis granto de la  [[Ford-Fonduro]], per quo il povis finar  sua studio pri ekonomiko che Macalester-Kolegio en  [[Saint Paul, Minnesota|St. Paul]],  [[Minnesota]], [[Usa]] en 1961.   Annan pose kompletigis  ''diplôme d'études approfondies  DEA-''grado  pri internaciona relati che la  ''Graduate Institute of International and Development Studies''  en [[Genève (urbo)|Geneve]], [[Suisia]], de 1961-62.   Pos kelka yari de labor-experienco, il studiis che  ''MIT Sloan School of Management''  (1971–721971-72) en la Sloan Fellows-programo e ganis grado pri jero.
 
Annan parolas fluante la anglal'Angla, [[FrancianaFranca linguo|franca]],  Akan, ula [[Kru-linguo|Kru]]-lingui, ed altra afrikana lingui.
 
[[Kategorio:Chef-sekretarii di UN|Annan, Kofi]]
{{Nobel-premiiziti pri paco}}
 
{{DEFAULTSORT:Annan, Kofi}}
[[Kategorio:Chef-sekretarii di UN|Annan, Kofi]]
[[Kategorio:Afrikana politikisti]]