|
[[Arkivo:Orville_Wright_1905-crop.jpg|thumb|200px|Orville Wright]]
'''Orville Wright''' ([[19 di agosto]] [[1871]] til [[30 di januaro]] [[1948]]) e sua frato '''Wilbur Wright''' ([[16 di aprilo]] [[1867]] til [[30 di mayo]] [[1912]]) esis pioniri en flugado per motorizita aeroplani. ▼[[Arkivo:Wilbur_Wright-crop.jpg|thumb|200px|Wilbur Wright]]
▲'''Orville Wright''' ([[ 1919ma di agosto]] [[1871]] til [[ 3030ma di januaro]] [[1948]]) e sua frato '''Wilbur Wright''' ([[ 1616ma di aprilo]] [[1867]] til [[ 3030ma di mayo]] [[1912]]) esis pioniri en flugado per motorizita aeroplani.
==Frua pazi==
Le Wright esis [[biciklo]]-fabrikisti, e lo explikas multa teknikala rezolvi en konstrukto dil unesma aeroplano fluginta.<ref name="WDL2">{{cite web |url = http://www.wdl.org/en/item/11373/ |title = Wilbur Wright Working in the Bicycle Shop |website = [[World Digital Library]] |date = 1897 |accessdate =22ma di julio 2013-07-22 }}</ref> La biciklo-fabrikerio di la fratuli financale suportis la l'experimenti, qui komencis en [[1900]].
Le Wright esis longe interesata pri flugado. Unesme li konstruktis kaiti, pose glitili. Li igis anke probi en vento-tunelo pro lernar [[aerodinamiko]] e pro plu bone studiar la funcionado di ali. Li studiis la skriburi di [[Otto Lilienthal]] (qua experimentis en [[Germania]] pri glitanta aparati e mortis yeen [[1896]] en probala flugo). Kom exemploExemple por la aeroplano le Wright ne havis la konstrukto di [[ucelo]], quale altra konstuktisti havis.
==Unesma flugi==
Li konstruktis specala motoro qua esis suficante mikra por flugo-aparato. Orville flugis unesme per [[aeroplano]] sustenata per motoro ye la [[1717ma di decembro]] [[1903]]. La flugo-probeyo esis en Kitty Hawks, [[Nord-Karolina]] che esta rivo di [[Usa]].<ref name="WDL">{{cite web |url = http://www.wdl.org/en/item/11372/ |title = Telegram from Orville Wright in Kitty Hawk, North Carolina, to His Father Announcing Four Successful Flights, 1903 December 17 |website = [[World Digital Library]] |date = 1903-12-17 |accessdate = 2013-07-2222ma di julio 2013}}</ref> L’unesmaL'unesma flugo startis alonge reli, pro ke l’aeroplanol'aeroplano havis nula rotuli o stipito, ma nur du plani e motoro. L’unesmaL'unesma flugo duris dum 12 sekundi eper 35 metri. Samadie Orville flugis duesmafoye: dum 59 sekundi eper 860 metri, ma l’aeroplanol'aeroplano krulis en ventego divenante ne-flugebla.
=== En Europa ===
Ye la [[88ma di agosto]] [[1908]], Wilbur Wright komencis demonstrar flugado en aeroplano ye kur-agro proxim [[Le Mans]] en Francia. Ilua fratulo Orville restis en Usa por ibe demonstrar flugado. La demonstri di Wilbur duris dum plura dii; il facis komplexa manovri en la aero, quo impresis la multa spektanti. Tale irga dubiti pri la kapablesi di la aeroplani di la fratuli Wright desaparis, e li rapide divenis famoza en Europa.
==Plusa developi==
La Wright-fratuli povis konstruktar fluganta vehilo, ma yeen [[1908]] Orville tervenis krulante, kande li introduktis la vehilo a reprezentanti di Usan armeo. Pasajero lietnanto Thomas Selfridge mortis ed Orville mustis esar en hospitalo sep semani.
Ye la [[2323ma di marto]] [[1903]] Orville e Wilbur Wright depozis demando di patento por nova flugilo. Le Wright volis posedar omna [[patento]]-yuri dil aeroplano. Pro to la developo dil aeroplano kelke tardeskis.
Wilbur multe voyajis por traktar tala komercala e legala aferi, esforcante preservar la patento por lia aeroplano kontre rivali. Esas supozata ke ta exhaustiva laboro relatis ilua morto en 1912 pro [[tifoido]]. La developo dil aeroplano divenis omnaloke en la mondo tale intensa dum la [[unesma mondomilito]], ke Orville ne pluse povis o volis surveyar patentala yuri.
==Lasta yari di Orville==
En 1912 Orville Wright vendis la Wright-kompanio Wright e retretis de komerco;. ilIlu divenis eminenta evoza administranto di aviacado, kom membro di oficala komitati. Ilua lasta aeroplano-flugo esis kom pasajero di la duesma deklaso ladel aeroplano ''Lockheed Constellation'' en 1944. IlIlu mortis en Dayton, [[Ohio]], ye 30la 30ma di januaro 1948 evante 76 yari, plu kam 35 yari pos sua fratulo Wilbur.
== Referi ==
{{Reflist}}
[[Kategorio{{DEFAULTSORT:Pilotisti|Wright]]}}
[[Kategorio:Pilotisti]]
[[Kategorio:Usani]]
| 