Bernard Feringa: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Idojc (diskutez | kontributadi)
m emendo
Nula rezumo di redakto
Lineo 1:
{{Biografio
[[Arkivo:Ben Feringa - april 2017 05.png|eta|Bernard Feringa en 2017]]
| Nomo = Bernard Feringa
'''Bernard Lucas (Ben) Feringa''' ([[Barger-Compascuum]], [[18 di mayo|18 mayo]] [[1951]]) esas [[Nederlando|nederlandana]] [[Kemio|kemiisto]] e profesoro che la [[Rijksuniversiteit Groningen]], [[Groningen]], [[Nederlando]].
| Imajo = [[Arkivo:Ben Feringa - april 2017 05.pngpn|eta|Bernard Feringa en 2017180px]]
| Profesiono= [[Kemio|Kemiisto]]
| Shablono_lando= {{NLD}}
| Naskodio = [[18ma di mayo]] [[1951]]
| Nask-urbo = Barger-Compascuum, [[Nederlando]]
| Mort-dio =
| Mort-urbo =
}}
'''Bernard Lucas (Ben) Feringa'''  ([[Barger-Compascuum]],  [[1818ma di mayo|18 mayo]]  [[1951]]) esas [[Nederlando|nederlandana]] [[Kemio|kemiisto]] e  profesoro che la l'[[universitato]] ''Rijksuniversiteit Groningen]]'', [[Groningen]],  [[Nederlando]].
 
En 2016  Feringa ganis la  [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Nobel-premio di Kemio]], kun [[Jean-Pierre Sauvage]]  e [[James Fraser Stoddart|Fraser Stoddart]], pro lia resercho pri molekulala nanomashini.
 
=== '''Biografio''' ===
Feringa esas duesme naskinta de dek pueri en la katolika familio di farmisto Geert Feringa (1918–19931918-1993) e Lies Feringa-Hake (1924–20131924-2013).  Il pasis sua yuneso che farmeyo en la  ''[[Bourtangermoeras]]''  an la frontiero kun [[Germania]].   Feringa esas di nederlandanaNederlandana e germanaGermana deveno.  Inter lua  ancestri esas Johann Gerhard Bekel.  Kun sua spozino  Betty il  havas tri filiini.  IlIlu habitas [[Paterswolde]].
 
En  1978 komencis Feringa che Rijksuniversiteit Groningen resercho pri nesimetra oxidigi di [[Fenolo|fenoli]] per la diserturo  ''Asymmetric oxidation of phenols. Atropisomerism and optical activity''  duktita da Hans Wijnberg; pose il laboris dum kelka yari che [[Shell (kompanio)|Shell]].  En 1988 il divenis profesoro di  organika kemio che la  Rijksuniversiteit Groningen.  Ultre to il divenis en 2003 la  ''Jacobus van't Hoff  Distinguished Professor of Molecular Science''.
 
En 2004 ililu recevis  la [[Premio Spinoza-premio]], ed en 2006 il divenis membro di la [[Rejala Nederlandana Akademio di Cienci]].  De 2008 til 2013 il esis Akademio-profesoro.  En 2008 il divenis kavaliero en la  ''[[Orde van de Nederlandse Leeuw]]''. Ye  En 23 novembro 2016 Feringa promocesis  da la ministro di Eduko, Kulturo e Cienco,  [[Jet Bussemaker]], a  ''Commandeur'' en ta sama ordeno.
 
Il esas  viceprezidanto dil komitato dil  Rejala Nederlandana Akademio di Cienci  e prezidanto dil komitato dil fako di naturala cienci.  Il anke selektesis kom exterlandana honoro-membro dil [[Usana Akademio dipri Arti e Cienci]].  En 2016 il ganis la  [[Nobel-premio]] dipri Kemio.  Il ganis la premio kun  Jean-Pierre Sauvage e Sir J. Fraser Stoddart pro lia resercho pri molekulala nanomashini.  Pos  ganar la  premio la nova edifico di  naturala  e kemiala cienci  dil Rijksuniversiteit Groningen en la  ''Zernikecomplex''  nomizesis pro lu.  En lua naskovilajo Barger-Compascuum placo nomizesis pro lu.
 
=== '''Resercho''' ===
La resercho da Feringa inkluzas inter altro:  stereokemio,  organika sintezo, nesimetra katalizo, "optofarma",  molekulala swichili e motori, su-asemblo e molekulala nanosistemi.  Surbaze la prelaboro da Stoddart e Sauvage, Feringa enfokigis la developo e sintezo di nanomolekulala mashini.
 
En 2011 Feringa sucesis  unesme en la mondo sintezar  molekulala motori qui duras funcionar sub influo di  ultreviolea lumo.  Mondvaste lua kolegi egardas ico kom granda suceso di  moderna  kemio.  Kun sua  reserchogrupo Feringa sucesis developar 'nano-automobilo', molekulo qua povas movar sur [[Metalo|metala]] surfaco.  La  mikrega vehilo konsistas  ek longa molekulo kun ye la quar anguli molekulala motori qui funcionas kom roti.  "Rastertunel"-[[mikroskopo]] uzesis por "fotografar" la movo.  Per dek pazi la vehilo movis disto de cirkume sis nanometri quaze rekte.  Multa apliki esos posibla future,  exemple transporto di medikamenti aden la korpo.
 
Kom ruro-puero Feringa asertas ke il inspiresis da  naturo e rurala  vivo por facar la mikrega  motori.
 
[[Kategorio:{{Nobel-laureati pri kemio|Feringa, Bernard]]}}
[[Kategorio:Nederlandana kemiisti|Feringa, Bernard]]
 
{{DEFAULTSORT:Ferigna, Bernard Lucas}}
[[Kategorio:Nederlandana kemiisti|Feringa, Bernard]]