Soulo: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Idojc (diskutez | kontributadi)
m ligilo
Nula rezumo di redakto
Lineo 10:
[[Arkivo:Sam_Cooke_2.jpg|thumb|150px|[[Sam Cooke]].]]
[[Arkivo:Jamesbrown4.jpg|thumb|left|200px|[[James Brown]].]]
Pos la [[duesma mondomilito]] komencis periodo di granda desfacilesi specale por la maxim [[povreso|povri]] de [[Usa]]na socio, l'Afrikan-Usani. Komencis granda migradi vers la nordo e la westo di [[Usa]]. Samatempe, nigranegra muzikisti komencis mixurarmixar elementi muzikala de [[blues]], [[gospel]], swing e [[bebop]] en la danso-muziki pleita por popular asistantaro. To kreis la jenro konocita kom ''rhytm and blues''.
 
Gradope mult aspekti de Afrikan-Usana kulturo komencis aceptesar dal blanki dum la [[yari 1950ma]]. Exemple, nigranegra aktori quale [[Sidney Poitier]] e [[Harry Belafonte]] divenasdivenis populara, e l'aktorino [[Dorothy Dandridge]] nominesis por l'[[Oscar-premio]]. La muzikala jenro ''[[rhythm and blues]]'' anke komencis aceptesar da la blanki, e ne pluse restriktesis ad una unika raso.
 
''Rhythm and blues'' pose evolucionis til originar ''rock and roll'', ma lua mixuromixo kun la modelo di "klamo e respondo" e la bato-ritmo de la muziko [[gospel]] kun sekulara poemi originis la muziko ''soul''. On konsideras la muziko ''soul'' rezultinta dil migrado di ''rhythm and blues'' a la urbi.
 
La frazo "muziko ''soul''" atestesis unesmafoye en [[1961]].<ref>[http://www.etymonline.com/index.php?term=soul "Soul" at Online Etymological Dictionary]</ref> L'uzo di la vorto 'soul' en Afrik-Usana kulturo referas multafoye a rasala fiereso.
Lineo 20:
[[Arkivo:Solomon_Burke.jpg|thumb|220px|[[Solomon Burke]] en 2008.]]
[[Arkivo:The Supremes 1967.JPG|thumb|left|220px|[[The Supremes]].]]
[[Sam Cooke]], [[Ray Charles]] e [[James Brown]] konsideresas la pioniri dil jenro. Kelka muziki da [[Solomon Burke]] en la fino dil [[yari 1950ma|1950a]] e la komenco dil [[yari 1960ma]] enrejistrita da ''Atlantic Records'', exemple "Cry to Me", "Just Out of Reach" e "Down in the Valley", kodexigis la stilo e kreis lua bazi. Altra specalisti konsideras la ''[[gospel]]''-muziko sekularigita "I Got A Woman" (1954, Atlantic Records) de Ray Charles l'unesma kansono ''soul'' de la historio.
 
[[Arkivo:Aretha_Franklin_on_January_20,_2009.jpg|thumb|220px|[[Aretha Franklin]].]]
La precipua homina kantisto di soul qua aparis dum la [[yari 1960ma]] esis [[Aretha Franklin]]. Komence el esis kantistino di [[gospel]] qua komencis kantar sekulara muziki en [[1960]]. El atingis suceso pos signatar laborokontrato kun Atlantic Records, qua lansis, inter altra sucesi "I Never Loved a Man (The Way I Love You)", "Respect" e "Do Right Woman, Do Right Man". Ante, en [[1959]], [[Motown]] lansis en [[Detroit]] homina grupo '''The Primettes''', pose rinomizita [[The Supremes]], qua divenis komercale la maxim sucesoza vocala femina grupo di la historio, kun 12 muziki qui atingis #1 en la muzikala listo ''Billboard Hot 100''. Un ek la fondinti dil grupo esis [[Diana Ross]], qua pose lansis sua sola kariero.
 
La Marcho vers Washington DC pri Laboro e Libereso en [[28ma di agosto]] [[1963]] guidita da [[Martin Luther King]] produktis influi en la kulturo, partikulare en la muziko: ''Respect'' ("respekto"), enrejistrita da [[Aretha Franklin]] en [[1967]] e ''Say It Loud - I'm Black and I'm Proud'' ("dicez lauta: me esas nigranegra e me esas fiera") enrejistrita da [[James Brown]] en [[1968]] stimulis su-fido di Afrikan-Usani.
 
[[Arkivo:Percy_Sledge_1974_touring.jpg|left|thumb|250px|[[Percy Sledge]].]]
Lineo 31:
 
[[Arkivo:Staxmuseum2005.jpg|thumb|250px|Anciena sideyo di Stax Records, nune muzeo. L'originala edifico demolisesis.]]
CirkumCirkume [[1968]] ''soul''-movemento komencis dividesar: kelk artisti, exemple [[James Brown]] e [[Sly & The Family Stone]] developis ''[[funk]]'', dum ke altra, exemple Marvin Gaye, Stevie Wonder, [[Curtis Mayfield]] e [[Al Green]] komencis rafinar ''soul'', inkluzite krear letri politikale koncianta. En [[Detroit]] produktisto Don Davis verkis en la kompanio Stax Records kun [[Johnnie Taylor]], The Dramatics ed altr artisti. La kompanio Hi Records duris la tradiciono di Stax Records, e lansis muziki di artisti quale [[Al Green]], [[Ann Peebles]], [[Otis Clay]], O. V. Wright e Syl Johnson.
 
[[Arkivo:Smokey Robinson special 1970.JPG|left|thumb|250px|[[Smokey Robinson]] (centre) e The Miracles.]]
En Motown Records, artisti quale [[Marvin Gaye]], [[Michael Jackson]], [[Stevie Wonder]] e [[Smokey Robinson]] kontributis por la evoluciono di ''soul''-muziko, quankam lia muziki konsideresis plua ''pop'' kam, exemple, la muziki dida [[Otis Redding]]. Altra notora artisti de Motown esis [[The Supremes]], [[The Marvelettes]], Jr. Walker & The All-Stars, [[Martha and the Vandellas]] e [[The Jackson 5]].
 
[[Arkivo:Curtis_Mayfield.png|thumb|220px|[[Curtis Mayfield]].]]
Dum la [[yari 1970ma]] ''soul'' influesis da [[psikodelik-rock]] ed altra jenri. Dum ta epoko, la kansoni lansita dal grupo The Detroit Emeralds, quale "Do Me Right" konsideresas transito inter ''soul'' e ''[[disco]]''. Marvin Gaye e [[Curtis Mayfield]] lansis muziki kun sociala temi. [[James Brown]] ed altr artisti transformis ''soul'' en la muzikala jenro ''[[funk]]''. Versatila grupi, exemple [[War (bando)|War]], [[Commodores]] ed [[Earth, Wind and Fire]] divenis populara ta epoko. Anke dum la yari 1970ma aparis la nomizita ''blu-eyed soul'', la ''soul''-muziko di blank artisti, exemple [[Hall & Oates]] de [[Philadelphia]], e Tower of Power, de [[Oakland]].
 
[[Televiziono|Televiziono-programo]] ''Soul Train'' debutis en [[1971]] e komencis lansar grupi e muzikisti, exemple [[The Whispers]], [[Carrie Lucas]] e [[Shalamar]]. Dum la fino dil yardeko ''[[disco]]'' divenis populara, e soul evolucionis en la jenro nomizita ''quiet storm''. Kelka ''funk''-bandi, exemple [[Con Funk Shun]], Cameo e Lakeside lansis kelka muziki en stilo ''quiet storm''-stilo.
 
Tamen, "quankam ''soul''-muziko evolucionis, ol nulatempe desaparis — ne nur ol influis super omna ''R&B''-muziko de la [[yari 1970ma|1970a]], [[yari 1980ma|1980a1980ma]] e [[yari 1990ma|1990ma]], ma sempre existis grupi di muzikisti en omna mondo qui pleis tradicionala ''soul''-muziko".<ref>{{cite web|language= Angla {{en}}|url=http://www.allmusic.com/subgenre/soul-ma0000002865 |title=About Soul, allmusic.com|accessdate=20ma di marto 2015}}</ref>
 
== Subjenri ==