Pakistan: Diferi inter la revizi
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
m (GR) File renamed: File:Parliament House,Islamabad by Usman Ghani.jpg → File:Parliament House, Islamabad by Usman Ghani.jpg punctuation error - missing space after comma |
kelka korektigi |
||
Lineo 6:
| Imajo_mapo = Pakistan in its region (claimed and disputed hatched).svg
| Chefurbo = [[Islamabad]]
|
| Precipua_urbo = [[Karachi]]
| Oficala_lingui = [[Urdu linguo|Urdu]] ed [[Angliana linguo|Angliana]]
Lineo 13:
| Titulo_chefo_stato = Prezidanto
| Chefo_di_stato = [[Mamnoon Hussain]]
| Nomo_listo_chefo_guverno
| Titulo_chefo_guverno
| chefo_guverno
| Surfaco = 880 254
| Rango_surfaco = 36
| Surfaco_aquo = 3,1
|
|
| Yaro = 2012
|
| Reto_kodo = .pk
| Nomo_himno = ''Pak sarzamin shad bad''
Lineo 28:
| Religii = [[Islamo]] (96%)
}}
'''Pakistan''' esas lando en
La vorto "Pakistan" formacesis da l'akronimo PAKSTAN, kreita da Choudhry Rahmat Ali en 1933, aludante a la kin regioni en la nord-westo di [[Indiana subkontinento]] ube [[Islamo|
'''Bazala fakti pri Pakistan.'''
=== Historio ===
{{PA|Historio di Pakistan}}
Homi ja vivis en la teritorio di nuna Pakistan
[[Arkivo:Mbq.jpg|thumb|left|170px|Generalo [[Muhammad bin Qasim]] komandas trupi en batalio.]]
En [[712]] [[Arabia|Araba]] generalo [[Muhammad bin Qasim]] konquestis granda parto di la regiono ed introduktis [[islamo]]. La regiono divenis provinco de l'Araba imperio kun chef-urbo en Al-Mansurah, urbo 72 km norde de la nuna [[Hyderabad, Sindh]]. En [[997]] Mahmud de Ghazni konquestis la regiono, ed en [[1206]] la decendanti di Muhammad Ghori - qua
En [[1526]] l'[[imperio Mughal]] establisesis en la regiono da Babur, un decendanto di [[Chingiz-kano]]. De [[1799]] til [[1849]] Sikh-imperio fondesis da ''Maharaja'' (rejo) [[Ranjit Singh]] en la regiono di [[Punjab]]. L'imperio extensis weste til
Tota la teritorio di moderna Pakistan gradope okupesis da Est-Indiana Kompanio (''East Indian Company'') e pose gradope pozesis sub la regno di rejino [[Victoria (rejino)|Victoria di Unionita Rejio]], tra
Britaniani havis diferanta relati kun [[islamo|Mohamedani]] e [[Hinduismo|hindui]]; to stimulis religiala violento en [[Indiana subkontinento]]. Britaniani anke stimulis l'uzado di Persiana kursiva tipo por skribarla dialekto di Hindi-linguo parolata en la nordo dil subkontinento. To originis [[Urdu-linguo|Urdu]], ne aceptita
Opozanta a la Hindui, qui deziris India nedependanta kom singla naciono, Mohamedana Ligo esis favorebla a Britaniani e defensis ke Britaniana valori influus la futura civila socio di Pakistan. Dum l'[[unesma mondomilito]] Indi kunlaboris kun Britaniana milito-esforco. Mili di soldati sendesis por luktar en Europa. Pos la milito kreskis ne-violenta protesti, dum la [[
[[Arkivo:Working_Committee.jpg|thumb|left|200px|Laboranta komitato di Mohamedana Ligo en 1940.]]
En [[1937]] eventis provincal elekti en India, e la
En l'elekti qui eventis en l'[[Indiana subkontinento]] en [[1946]] Mohamedana Ligo ganis 425 de la 496 ofici rezervita por Mohamedani en la parlamento. Britaniana chefministro [[Clement Attlee]] sendis ministrara komisiono ad India por mediacar la situeso. Kande komisiono faliis en lia skopo, Attlee sendis [[Louis Mountbatten|Lord Mountbatten]] kom lasta vicerejo di India. Mountbatten decidis donar nedependo a Pakistan ye la [[14ma di agosto]] [[1947]] ed a [[India]] la sequanta dio.
Lineo 62:
Deskreditinda, lore Yahya Khan renuncis la [[20ma di decembro]] [[1971]] e [[Zulfikar Ali Bhutto]] asumis povo. Ali Bhutto developis la nukleara programo di Pakistan, e guvernis til [[1977]], kande generalo [[Muhammad Zia-ul-Haq]] revokis ilu de povo. Pos kontroversa judicio Bhutto recevis [[mortopuniso]] en [[1979]].
Zia-ul-Haq plufortigis diplomacala relati kun [[Usa]], recevis miliardi di dolari en militala helpo e permisis financar [[Afganistan]]ana rebeli tra Pakistan. Ilu mortis misterioze en aviono-acidento ye la [[17ma di agosto]] [[1988]]. Pos
En [[2001]] generalo [[Pervez Musharraf]] divenis prezidanto di
=== Politiko ===
[[Arkivo:Parliament House, Islamabad by Usman Ghani.jpg|thumb|180px|La domo dil Parlamento di Pakistan.]]
Nune Pakistan esas [[republiko]] federala, demokratiala e parlamentala, ed [[islamo]] esas l'oficala [[religio]] dil stato.<ref>[http://pakistani.org/pakistan/constitution/part1.html Artiklo 1ma en la Parto 1ma: Prefaco di la Konstituco di Pakistan</ref> L'unesma [[konstituco]] di Pakistan adoptesis en [[1956]], ma en [[1958]] generalo [[Ayub Khan]] suspensis ol, ed adoptis altra en [[1962]]. En [[1973]] lando adoptis altra kompleta konstituco, ma la guvernerio dil generalo Zia-ul-Haq suspensis ol ma riinstalesis ol en [[1985]]. Militisti influis multe en la guvernerio dum
Segun la [[konstituco]] la prezidanto esas [[chefo di stato]], ed elektesas dal Elektala Kolegio di Pakistan,
La [[Senato]] di Pakistan havas 100 membri, e la Nacional Asemblajo (basa chambro) havas 342 membri. Membri di la Nacional Asemblajo elektesas dal populo en elektala distrikti,
=== Geografio ===
[[Arkivo:K2_2006b.jpg|thumb|160px|[[K2]], la maxim alta monto di Pakistan, kun {{formatnum:8611}} metri di altitudo.]]
Pakistan havas entote 6
[[Arkivo:Indus_river,_Pakistan.jpg|left|thumb|160px|[[Indus fluvio]] en Pakistan.]]
Pakistan dividesas en tri precipua geografiala regioni: la montoza nordo kun lua tri montari ([[Karakoram]] - ube jacas la maxim alta monto di lando, [[K2]], kun 8
La [[klimato]] varias de [[tropikala klimato|tropikala]] a temperema, ed [[arida klimato|arida]]
[[Karachi]]
=== Ekonomio ===
[[Arkivo:Ufone(telecom_tower)_%26_islamabad.jpg|thumb|150px|La Borso e l'edifico ''Telecom Tower'', en [[Islamabad]].]]
{{PA|Ekonomio di Pakistan}}
L'[[ekonomio]] di Pakistan esas en rapida kresko. Simila a l'ekonomii de [[BRICS]], la lando havas granda potencialo por kresko dum la [[21ma yarcento]]. Tamen, kom rezulto de yardeki di sociala nestabileso, multa problemi aparis,
Pakistan, kun lua diversigita peizaji e kulturi, atraktis 1 milion [[turismo|turisti]] en [[2012]].<ref>{{cite web|url=http://pakobserver.net/201210/21/detailnews.asp?id=179025 |title=One million tourists visit Pakistan in 2012 |work=Pakistan Observer|language=
=== Demografio ===
[[Arkivo:Pakistan_population_density.png|thumb|180px|[[Denseso di habitantaro]] en Pakistan.]]
Segun neoficala kontado, Pakistan havas {{formatnum:184144040}} habitanti en [[2015]], equivalanta a 2.57% de la habitantaro di la Tero.<ref name="World Meters">{{cite web|last1=World Meters staff works|title=Pakistan Population|url=http://www.worldometers.info/world-population/pakistan-population/|website=http://www.worldometers.info/|publisher=World Meters|accessdate=
Kande India dividesis en 1947, Pakistan havis 32.5 milion habitanti.<ref name=young/><ref name=popu1>{{cite web|title=High population growth rate affecting economy'|url=http://www.dailytimes.com.pk/default.asp?page=2011\07\12\story_12-7-2011_pg7_9 |language=
La maxim granda urbo esas [[Karachi]], kun 12,8 milion habitanti. Altra urbi importanta esas [[Lahore]], [[Faisalabad]], [[Rawalpindi]] e Multan. La chefurbo, [[Islamabad]] esas la 10ma
=== Kulturo ===
[[Arkivo:TilkeSalwar.jpg|thumb|180px|Tradicionala Pakistanana vestaro «shalwar kameez».]]
[[Arkivo:Iqbal.jpg|thumb|left|160px|Poeto [[Muhammad Iqbal]].]]
La tradicionala [[kulturo]] di Pakistan
[[Literaturo]] Pakistanana skribesas en [[Urdu linguo|Urdu]], Sindhi, Punjabi, Pushto, Baluchi, [[Persiana linguo|Persiana]] ed [[Angliana linguo|Angliana]]. La komuna literaturo-tradiciono en Urdu ed en Angla de l'Indiana subkontinento heredesis da Pakistan. Lua nacionala poeto esas [[Muhammad Iqbal]] qua unesme konceptis l'ideo pri Pakistan. Exempli di skriptisti e poeti plu recenta esas [[Hasan Shaheed Suhrawardy]], Ahmed Ali, [[Ghulam Muhammad Qasir]], [[Sayyid Shamsullah Qadri]] e [[Jaswant Singh Rahi]].
[[Arkivo:Overload_Dhol_Player.jpg|thumb|180px|Tradicionala muzikisto pleas «dholak».]]
Inter la tradicionala stili di [[muziko]] esas «Qawwali»,
▲Inter la tradicionala stili di [[muziko]] esas «Qawwali» (devocala muziko de «Sufi» tradiciono), qua uzas la versi «Ghazal Gayaki» (poemi kun la sama versoritmo en tota la frazi). Inter la tradicional instrumenti esas «tabla» e «dholak» (tipi di [[tamburo|tamburi]]), [[harmoniumo]] e «rubab» o «rabab Hussain» (kordo-instrumento). Dum recenta yari, [[rock]], [[pop]] e [[hip hop]] kreskis en populareso en Pakistan. En [[2013]] [[Atif Aslam]] divenis l'unesma Pakistanana kantisto qua facis spektaklo du foyi en la granda stadio O2 Arena, en [[London]]. Altra remarkind artisto esas [[rock]]-muzikisto [[Shallum Asher Xavier]], de la bando ''Fuzön''.
La [[sporto|sporti]] maxim populara havas Britanian origino: [[kriketo]], [[hokeyo sur gazono]] e «[[squash]]» esas la precipua, ma [[boxo]], [[biliardo Angla]], [[remado]], [[golfo]] e [[volebalo]] ank esas populara. [[Basketbalo]] ank esas populara en [[Lahore]] e [[Karachi]].
|