|
== Kadro ==
[[Arkivo:Battle of Verdun map.png|thumb|left|250px|Mapo di loko ube eventis la batalio.]]
Segun omna militanti, la enemikaji komencita en [[1914]] devis esar rapide parpasita. Ma la GermanianiGermani esis haltigita an [[Marne-rivero]]. <u>Lore mar-korso eniras</u>. FinaleFine, la fronto stabiligas su che la 750 km longa lineo de [[Norda maro]] til [[Suisia]]. La armei enterigis su e la movanta milito esis finita. La konflikto anuncesas plu longa kam previdita.
En [[1915]] omna probi <u>forcar aperturo</u>, da GermanianiGermani lor [[duesma batalio di Ypres]], da Britaniani lor [[Neuve Chapelle-batalio]] e da Franci en la [[duesma Champagne-batalio di Champagne]]. Omna faliis, kun multi perdaji kom la sola rezulto.
== Strategio desblokusar la situeso ==
Fristo da mala tempo permisis Franci venigar du divizioni en la zono.
La batalio komencis ye la [[21ma di februaro]] [[1916]] kun non-horala bombardo per 1.200 kanoni sur 40 km fronto, sequanta da atako per tri armeokorpi (la 3ma, 7ma e 18ma). GermanianiGermani uzis unesma-foye [[lans-flamo]] pro netigar tranchei. EnYe 23la 23ma di februaro GermanianiGermani havas avancaravancabis kin kilometri, kapturitakaptesis Bois des Caures e atingis Samogneux, Beaumont, eed Ornes. Mala komuniki indikasindikis Franca komando sole lore graveso didil atako.
Ye la 24ma di februaro la Franca 20ma korpo sub general Balfourier esis jetita aden la fairuyo. Ye la 25ma di februaro GermanianiGermani kapturis la centrala fortreso di Fort Douaumont sen pafado. Verdun-urbo esis proxime.
General [[Philippe Pétain]] esis nomita komnomizita komandanto di Verdun-la zono di Verdun, e lialua 2ma korpo varsar ube. GravaIntensa falonivonivego donasdonis tempo por Franci instalar pluaplusa homi e municioni per ferovoyo de Bar-le-Duc.
Kom tam multi atakadi sur westawestala fronto, da avancinta Germana trupi perdis efektiva protektanta artilrio. Kande la agro-batalio chanjis su kom fango-maro tra grava bombardo, esis tre desfacila movar kanoni. L’avancoL'avanco anke placas la GermanianiGermani en atingopovo di Franca artilrio sur westa rivero di [[Meuse rivero Meuse|Meuse]]. Omna nova advanco lore divenasdivenis plu kostizakustoza kekam la antelasta. Kande Douaumont-la vilajo esisDouaumont fine kaptitakaptesis ye 2la 2ma di marto quar Germana rejimenti destruktesis.
Nekapabla avancar vers Verdun direte, GermanianiGermani turnis di flanki, atakinta kolini di Le Mort Homme ye 6la 6ma e Fort Vaux ye 88ma di marto. Dum tri <u>monti</u> ul kaptis la vilaji di Cumières e Chattancourt westa Verdun, e Fort Vaux en esta kapitulis ye 77ma di junio. Perdaji esis tre granda en amba apartenanti. Pétain cherchis sparar lia trupi da restinta defensiva, ma il esis remplasita ye 11ma di mayo kun plu atakema generalo [[Robert Nivelle]].
GermanianiGermani sequanta objekto esis Fort Souville. EnYe 22la 22ma di junio on bombardisla Franca defenseyo kunbombardesis per venenoza gaso [[difosgeno]], ed atakis morgo kun 60.000 homi, preninta baterio di Thiaumont e vilajo di Fleury. Ma on ne povas kaptar Souville, tamen kombati cirkume kontinuasduris til 66ma di septembro.
L’apertintaL'apertinta di la batalio di Somme ye 1ma di julio koaktis Germania retro-irar kelka artilrio.
Ye autuno, Germana soldati esis exhaustinta e Falkenhayn esis remplasinta kom stab-chefo da [[Paul von Hindenburg]] e komandanto che Verdun da generalo [[Erich Ludendorff]].
Francia kontre-atakis ye la [[21ma di oktobro]] uzante tekniko di rolera barajo unesmafoye. Fort Douaumont bombardesis kun nova 400 mm-a kanoni (diplacas sur ferovoyo e do vizo helpita kun avioni), e kaptita ye 24. En 22ma di novembro GermanianiGermani livis Fort Vaux. FinalaLa lasta Franca atako komencis ye 11la 11ma di decembro a Germania departa pozicioni.
== Perdaji ==
En la milito-matematika, to esis tre importanta ke pokega populacioni di centrala povi infliktas tre plu perdaji on enemiki ke ul sufris. Dum Verdun Germania facas plu mortinti e vunditi ma ne kun 2:1 ratio esperita. Verdun facas tre kruela on Francia ma ul rezistis. Da rotacioni 70% di lia trupi pasas ibe.
{{DEFAULTSORT:Verdun}}
[[Kategorio:Batalii di unesma mondomilito]]
| 