|
[[Taiwan]] unionesisunionabis al kontinento dum [[Pleistoceno]], til l'elevo dil oceano cirkum 10,000 yari ante nun. Loredi [[marala nivelo]] esascirkume 14010.000 metriyari min basa kamante nun. Kelka homala restaji de [[Paleolitiko]] (20,.000 til 30,.000 yari ante nun) trovesis en l'insulo.
[[Arkivo:Tsou_youth_of_Taiwan_(pre-1945).jpg|thumb|180px|Aborijeno Tsou-aborijeno.]]
Plu kam 8,.000 yari ante nun [[Austronezia]]ni koloniiziskoloniigis l'insulo. La linguo di lualia decendanti, konocita kom Taiwanana l'aborijeni Taiwanani, apartenas ad Austronezianala grupo Austroneziana, qua inkluzas Malayo-Polineziana lingui.
[[Arkivo:Zeelandia_from_Dutch.jpg|thumb|180px250px|left|Fuorto Zeelandia, konstruktita dal Nederlandani de 1624 til 1634.]]
LChiniani de etnio ''Han''insulo esiskomencis konocitakoloniigar dal'insuli ChinianiPenghu posdum Kristanala Epoko[[13ma yarcento]], ma nurpro okupesisl'enemikajo dadi Chinianilokala dumtribui e pro la manko di ekonomiala moyeni, poka stranjeri vizitis l'insulo til la [[17ma16ma yarcento]]. Ante, enEn [[1590]], [[Portugal]]ani establisis komercala bazo en l'insulo, qua divenisde lore konocatakonocesas kom Formosa. PosPose, [[Hispania|Hispani]]ni okupis ol, ma ekpulsesis dal [[Nederlando|Nederlandani]] en [[1642]].<ref name=ABRIL2010>Almanaque Abril 2010, p.605</ref>
En [[1662]] Zheng Cheng-gong vinkis Nederlandani ed okupis l'insulo en nomo di la [[ Ming dinastio Ming]]. Taiwan divenis parto di Chinian imperio til [[1895]], kande [[Japonia]] sizis luol. Japonia sukombis en [[ Duesmaduesma mondomilito]], e pos la milito en Chinia komencis interna milito interpri povola kontrolo di la povo, inter la partiso ''Kuomintang '' e la komunisti. En l'interna milito la komunisti vinkis en [[1949]] e [[Chiang Kai- sekshek]] kun sua armeo e la partiso ''[[Kuomintang]] -partiso'' fugis avers Taiwan. ▼=== Recenta historio ===
▲En [[1662]] Zheng Cheng-gong vinkis Nederlandani ed okupis l'insulo en nomo di [[Ming dinastio]]. Taiwan divenis parto di Chinian imperio til [[1895]], kande [[Japonia]] sizis lu. Japonia sukombis en [[Duesma mondomilito]], e pos milito en Chinia komencis interna milito inter povo di Kuomintang e komunisti. En l'interna milito la komunisti vinkis en [[1949]] e [[Chiang Kai-sek]] kun sua armeo e [[Kuomintang]]-partiso fugis a Taiwan.
[[Arkivo:蔣中正總統玉照.png|thumb|left|200px|[[Chiang Kai-shek]]]]
Taiwan duris esar kom '''Republiko di Chinia''' ed ol ganis anke la membreso di [[Unionita Nacioni]]. Segun nova '''[[Populala Republiko di Chinia]]''', Taiwan esas nur teritorio di (Republiko Populala di) Chinia.
Taiwan duris uzar la nomo '''Republiko di Chinia''' e divenis membro dil [[Unionita Nacioni]], ma perdis lua sideyo ibe en [[1971]], por la komunista Chinia. Do Taiwan falis en diplomacal izoleso. L'[[ekonomio]] di la lando modernigesis dum la [[yari 1960ma]] e [[yari 1970ma|1970ma]], l'industrialigo expansesis e nova teknologii adoptesis.
[[Arkivo:Chiang Ching-kuo 1948.jpg|thumb|200px|[[Chiang Ching-kuo]]]]
En [[1971]] Taiwan perdis lua sideyo en Unionita Nacioni a komunista Chinia. Do Taiwan falis en diplomatal izoleso. En [[1979]] [[Usa]] ligis diplomacala relati kun Chinia, ma samatempe Usa promisis suportor la defenso di Taiwan.
La guverno di [[Chiang Kai-shek]] esis autoritatema til lua morto en [[1975]]. En [[1978]] asumis la povo lua filiulo, [[Chiang Ching-kuo]], qua komencis demokratigar la guverno dum la [[yari 1980ma]]. En [[1979]] [[Usa]] ligis diplomacala relati kun Chinia, ma samatempe promisis suportar la defenso di Taiwan.
Dum existesol'existo di la du ChiniiChinia, la relato inter la partili esabas tensa,. ma nulaNula milito komencis. Quankam ankekomencabis, nunmalgre centi di fuzei apuntasnune apuntesas a la kontrea rivo chedi la [[Taiwan-stretajo di Taiwan]]. En [[1992]] komencis kurta periodo amikaladi amikeso inter Chinii: la du partiChinia: li aceptis l'ideo dipri ununika Chinia, ma amba parti havis sua kontenajopropra dil pensoideologio. AmikalaLa periodo di amikeso finis en [[1999]], kande lore prezidanto Lee demandis ke onTaiwan mustuskonsideresis procedar kamnedependanta stato relate Taiwan.
Taiwan esis unpartisala (mi)stato kun singla partiso til [[1988]], kande politikal opozantaro permisesis dal novalore prezidanto [[Lee Teng-hui]] permisis l'existo di politikala opozantaro. En [[2000]] la periodomonopolo di Kuomingtang en pri povo finis, kande [[Chen Shui-bian]] elektesis prezidanto. Chen Shui-bian suportassuportis l'ideo dipri du Chinia. Tamen, segun la [[Populala Republiko di Chinia]], Taiwan esas nur "rebela provinco" de (la Republiko Populala di) Chinia.
== Referi ==
| 