Republiko: Diferi inter la revizi

'''Republiko''' esas guvernala sistemo ube la [[chefo di stato]] (qua generalemaxim multa kaze havas la titulo "[[prezidanto]]", ma en antiqua [[Roma]] esis "konsulo") elektesas dal populo o dal parlamento, e ne povas transmisar la povo heredale a lialua familio, quale eventas en [[monarkio|monarkii]]. L'origino dildi la vorto ''republiko'' esas 2 [[Latina linguo|Latina]] vorti: ''res publica'' (publika kozo, o publik afero).

GeneraleMaxim multa kazi, en la moderna republiki, prezidanti komandas por periodi de 4 til 6 yari. En kelka landi, la [[konstituco]] limitaslimitizas numerola quanto di inter-sequanta foyi ke un samaula persono povas disputar prezidantal elekti. Exemple en [[Usa]] e en [[Brazilia]] prezidanti povas disputar nur un altrafoyo sequanta foyo. En [[Uruguay]], la prezidanto elektesas por 5 yari e ne povas rielektesar. En [[Chili]], il elektesas por 4 yari e ne povas rielektesar. En [[Venezuela]] pos modifiko en la konstituco ye la [[15ma di februaro]] [[2009]], la periodo esas 6 yari e la prezidanto povas rielektesar absolute.

Segun [[Aristoteles]], la tri principi fundamentala dedi l'ideo diula republiko essasesas:

* l'aktiva partopreno en la politiko dadi tota laomna civitani

* la reprezento di tota laomna sociala klasi en tota guvernala institucuri, sen prepondoro di nulaula.

Moderna konceptajo dipri republiko kom demokrata sistemo di guvernerio aparis en [[Francia]] dum [[Iluminismo]]. [[Usa]] adoptis republiko kande ol divenis nedependanta, ye la [[4ma di julio]] [[1776]].