|
'''Proprietajo''' esas la stando o [[faktokontrolo]] di exkluzivadireta o en partopreno posedo o [[kontrolo]]nemediata di kelkaula [[kozo]], qua povas esar [[objekto|objekto materiala]] o kelkaod [[yuro]]. L'objektoLa temo dil yuro di proprietajo esas kelkaula kozo konkreta od abstrakta kapabla di sufrarsubisar proprigo.
KustumeOrdinare, [[socialismo|socialista]] e pluse [[komunismo|komunista]] volas ke la partoprenoproprietajo esasdi la plukozi importantaesas kekolektiva, ne l'exkluzivoexkluziva.
===Doktrino pri proprietajo===
En judiciala doktrino, specalenote en sistemi bazata en [[Romana Yuro]], on konsideras ke l'yuro di proprietajo dividesas en tri parti: ▼
# '''yuro por uzar''', '''uzoyuro''' (''ius utendi''), qua signifikas ke la proprietanto povas uzar la kozo segun sua volunto, sempre ke ta uzo ne violacus altra legi, o lezus la yuri di altra personi.
▲En judiciala doktrino, specale en sistemi bazata en [[Romana Yuro]], on konsideras ke l'yuro di proprietajo dividesas en tri parti:
# '''yuro por beneficarrecevar benefici (de la proprietajo )''' (''ius fruendi''), qua signifikas ke la proprietandoproprietanto povas utiligar la produktoprodukturi o rezultorezulti kequin la posedajo produktas. Ta produktoprodukturi povas esar ''naturala'' (exemple: cereali de un plantacajo) o ''civila'' (exemple: pekuniola recevadaprofito komrecevita rezultopro deprestar prestoo lugar kozo o pekunio). E, ▼
# '''yuro por uzardisponar''' (''ius utendiabutendi''), qua signifikas ke la proprietandoproprietanto povas uzarmodifikar, ladestruktar, kozovendar, segunlugar, suatransferar volunto,la sempreproprietajo keper tairga uzoformo, nedonar violacusod altrainkluzite legi,renuncar oa lezuslua layuro yuripri dila altrakozo personiposedinta.
▲# '''yuro por beneficar (de la proprietajo''' (''ius fruendi''), qua signifikas ke la proprietando povas utiligar la produkto o rezulto ke la posedajo produktas. Ta produkto povas esar ''naturala'' (exemple: cereali de un plantacajo) o ''civila'' (exemple: pekunio recevada kom rezulto de presto). E,
# '''yuro por disponar''' (''ius abutendi''), qua signifikas ke la proprietando povas modifikar, destruktar, vendar, lugar, transferar la proprietajo per irga formo, donar od inkluze renuncar a lua yuro pri la kozo posedinta.
===Tipi di proprietajo===
* '''Publika proprietajo''', kande la kozo apartenas a tota socio, exemple: stradi e placi en urbi, publika skoli e hospitali, edc.
* '''Publika[[Privata proprietajo]]''', kande la kozo partoprenasapartenas a totaunika sociopersono, exemple:grupi stradidi e placipersoni en urbisocieto od asociuro (religiala asociuro, publikaasociuro por defensar skoliyuri edi hospitaligrupi, edc.).
* '''[[Privata proprietajo]]''', kande la kozo partoprenas a unika persono, grupi di personi en societo od asociuro (religiala asociuro, asociuro por defendar yuri di grupi, edc.).
[[Kategorio:Yuro]]
| 