|
[[Arkivo:Peter Stehlik 593A6319A.JPG|thumb|200px|Sideyo dil Organizuro di Amerikana Stati en [[Washington DC]].]]
'''Organizuro di Amerikana Stati''', OAS (''Organization of American States'' - sama abreviuro en l'[[AnglianaAngla linguo|AnglianaAngla]], ed ''Organisation des États Américains'' en [[FrancianaFranca linguo|FrancianaFranca]], ''Organização dos Estados Americanos'' en [[HispanianaHispana linguo|HispanianaHispana]], e ''Organização dos Estados Americanos'' en [[Portugalana linguo|Portugalana]], la tri kun abreviuro OEA) esas internaciona organizuro formitaformacita daper 35 nedependanta stati di [[Amerika]]. LiaLua chartro esis establisitaestablisesis en [[30 di aprilo]] [[1948]]. Lua unesma prezidanto esis [[Kolumbia]]na [[Alberto Lleras Camargo]], e nune esas [[José Miguel Insulza]].
L'unesma artiklo de lua chartro establisasdicas ke la skopo dikande krearl'OAS OASkreesis esus "atingar un ordino di [[paco]] e yusteso, augmentar la solidareso inter la landi, plufortigar kunlaborola kunlaborado, e defendardefensar la suvereneso, teritoriala integreso, e la nedependo di lualia membri".
Dum la [[1990a yari 1990ma]] kunpos finofinir dila [[kolda milito]], l'OAS adoptis nova skopi:
* promocar [[demokratio]]: de [[1962]] til [[2002]] OAS sendis observeri por akompanar elekti en membra stati en plu kam 100 okazioni. L'organizuro anke verkas por helpar landi detektar ed impedar [[korupto]].
* Verkar por paco: reprezenteri di OAS suportis paco-procesi en [[Nikaragua]], [[Surinam]], [[Haiti]] e [[Guatemala]].
* Defendardefensar [[homala yuri]].
* Favorar libera komerco.
* Kombatar trafiko di drugi.
* Promocar tolerebla developo, ed extirpar extrema [[povreso]].
Ye la [[2222ma di januaro]] [[1962]] la membri di OAS suspendissuspensis la partoprenomembreso di [[Kuba]] en l'organizuro, porpro lua adopto di [[komunismo]], ma enye la [[33ma di junio]] [[2009]] la 39ma asemblajo di OAS levis la suspendosuspenso. [[Equador]]ana ministro di exteral aferi, Fander Falconí, deklaris endum la 39ma asemblajo, ke la suspendosuspenso di Kuba okuriseventis "dum [[kolda milito]], segun la cenaro di kolda milito", e ke "kolda milito finis nun [ye 3 di junio 2009]. L'eroro facita [ye 1962] ne povuspovos esar eterna".
[[Kategorio:Internaciona relati]]
| 