Azia: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Addbot (diskutez | kontributadi)
m Bot: Migrating 237 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q48 (translate me)
kelka korektigi
Lineo 1:
[[Arkivo:LocationAsia transparent.png|right|300px]]
'''Azia''' esas la maxim vasta e populoza [[kontinento]] dilde la [[mondo]], cirkumed esas quar foyi plu quaroplagranda kam [[Europa]]. Ol kovras 8,6% de totala surfaco dilde la planeto, e havas cirkumcirkume 60% de lua totala populohabitantaro. Azia ed Europa formacas kune la superkontinento [[Eurazia]].
 
* '''Surfaco''': 44,4 milioni km².
* '''Habitanti''': 3 879 milioni ([[2010]])<ref>[http://www.worldatlas.com/geoquiz/thelist.htm List of continents by population] World Atlas</ref>.
== Nedependanta stati en Azia ==
Ica esasYen la listo di tota la nedependanta landi quaqui havas teritorii en Azia. La maxim populoza lando dildel mondo, [[Populala Republiko di Chinia]] jacas en Azia.
Ica esas la listo di tota la nedependanta landi qua havas teritorii en Azia. La maxim populoza lando dil mondo, [[Populala Republiko di Chinia]] jacas en Azia.
[[Arkivo:Asia-pt.svg|thumb|left|360px|Politikala [[mapo]] di Azia. Ica interpreto de la geografiala limiti di Azia inkluzas [[Armenia]] e [[Gruzia]].]]
Lineo 13:
| valign="top" |
* {{AFG}}
* {{ARM}}<ref>Armenia esas konsideratakonsideresas lando inter Europa ed Azia. Kulturale ol partoprenasapartenas ad Europa.</ref>
* {{AZE}}<ref>Azerbaijan esas konsideratakonsideresas lando inter Europa ed Azia. La teritorio di [[Naktichevan]] esas enklavo qua partoprenasapartenas ad Azerbaijan.</ref>
* {{BHR}}
* {{BGD}}
Lineo 20:
* {{BTN}}
* {{CHN}}
* {{CYP}}<ref>GeneraleOrdinare, Chipro esas konsideratakonsideresas [[Europa]]na lando, ma lua teritorio jacas en Azia.</ref>
* {{EGY}}<ref>Granda parto di la teritorio di Egiptia jacas en [[Afrika]], ma [[Sinai peninsulo]] jacas en Azia.</ref>
* {{PHL}}
* {{GEO}}<ref>Kelka okazioni Gruzia esas konsideratakonsideresas parto di Europa.</ref>
* {{IND}}
* {{IDN}}<ref>Kelka okazioni Indonezia esas konsideratakonsideresas lando inter Azia ed [[Oceania]].</ref>
* {{IRN}}
| valign="top" |
* {{IRQ}}
* {{ISR}}
* {{JAP}}<ref>l'[[Ogasawara insuli Ogasawara]] e l'insulo di [[Minami Torishima]] (Markus insuli Markus) jacas en [[Oceania]].</ref>
* {{JOR}}
* {{KHM}}
* {{KAZ}}<ref>Kazakstan esas konsideritakonsideresas lando inter [[Europa]] ed [[Azia]].</ref>
* {{KGZ}}
* {{KWT}}
Lineo 56:
* {{TJK}}
* {{THA}}
* {{TLS}}<ref>Estal Timor-Leste esas konsiderita en kelka okazionikonsideresas komkelkafoye parto di [[Oceania]].</ref>
* {{TKM}}
* {{TUR}}<ref>Turkia jacas havas teritorii en Azia ed en [[Europa]].</ref>
Lineo 62:
* {{UZB}}
* {{VNM}}
* {{YEM}}<ref>L'insulo di [[Sokotra]] jacas en [[Afrika]].</ref>
|}
|}<div style="clear:both;" />
== Altra loki ==
 
Lineo 76:
[[Arkivo:Asia satellite plane shaded.jpg|300px|thumb|Topografiala mapo di Azia.]]
'''Azia''' esas la centrala ed estala parto di [[Eurazia]], kompreniteformacita per 50 landi. Azia unionas su kun [[Afrika]] daper la [[Suez peninsulo di Sinai]], e kun [[Europa]] daper longa bordero, sequante l'[[Urali]].
;Extrema punkti
Lineo 86:
* '''Averajala [[altitudo]] dil kontinento''': 950 metri.
* '''Maxim alta monto''': [[Monto Everest]], kun 8,848 metri di altitudo.
</div>
 
=== Maxim alta monti ===
Infre esas la listo di maxim alta monti di Azia e dil mondo. Toti havas plu kam 8,000 metri di altitudo e jacas en [[Himalaya]] montaro.
Lineo 95:
La 3 maxim granda fluvii di Azia esas:
# [[Yangcekiang]] 5.630&nbsp;km.
# [[Yenisei fluvio Yenisei|Yenisei]] (kun Angara-Selenga) 5.390&nbsp;km.
# [[Mekong]] 4.500&nbsp;km.
=== lagi e mari ===
<center>[[Aralo]] | [[Baikalo]] | [[Beringa Maro di Bering]] | [[Gulfo di Oman]] | [[Indiana Oceano]] | [[Jordan]] | [[Kaspia Maro]], Kaspio | [[Maro di Arabia]] | [[Mortinta Maro]] | Pacifika Oceano, [[Pacifiko]] | [[Reda Maro]] </center>
 
=== Insuli ed Arkipelagi ===
Lineo 107:
=== Kanali e stretaji ===
<center>[[Kanalo di Suez-kanalo]] | [[Dardaneli]] | [[Cushima-stretajo di Cushima]] | [[Stretajo di Hormuz-stretajo]] | [[Stretajo di Melaka-stretajo]] | [[Taiwan-stretajo di Taiwan]] </center>
 
== Ekonomio ==
Lineo 161:
[[Arkivo:Skyscrapers of Shinjuku 2009 January.jpg|thumb|left|200px|Ciel-skraperi en [[Tokyo]], [[Japonia]].]]
Azia esas la maxim granda produktero e konsumero di [[nutrajo|nutraji]] di la Tero, e havas le maxim granda rezervi di minerali dil planeto. [[Populala Republiko di Chinia]] - la maxim granda ekonomio de la regiono - divenis la 6ma granda [[ekonomio]] dil mondo yeen [[2006]], e kreskas averaje 9,5% omna yariomnayare. Altra du granda ekonomii esas [[India]]na e [[Japonia]]na.
Landi kom [[Japonia]] o [[Israel]] havas moderna [[industrio|industriala]] ekonomii. On remarkas anke le nomizita ''[[Aziana Tigri]]'': [[Sud-Korea]], [[Republiko di Chinia]] (Taiwan), [[Singapur]] e la regiono di [[Hong Kong]].