Legumo: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
EmausBot (diskutez | kontributadi)
m Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by Wikidata on d:Q11004
Algentem (diskutez | kontributadi)
Nula rezumo di redakto
Lineo 1:
'''Legumo''' esas parto di kultivo-[[planto]], koliata por uzesar kom nutrajo.
 
[[Arkivo:Thai_market_vegetables_01.jpg|thumb|Legumi diferanta en [[merkato]] en [[Tailando]]. Notez ke kelka legumi enpakigas en plastiko por konservesas.]]
{{wikivortaro}}
'''Legumo''' esas parto di [[planto]] koliita por uzesar kom [[nutrivo]] : [[lenso|lensi]], [[fazeolo|fazeoli]], [[pizo|pizi]], [[asparago|asparagi]], e.c.
 
==Etimologio==
L'Idala vorto ''legumo'' venis de quar de la sis fontolingui, l'Angliana ed Italiana "legume", Franciana "légume" e Hispaniana "legumbre". La vorto originale venis de Latina (nominativo od akuzativo) "legūmen". La Latina vorto "legūmen" ya signifikas «legumo», ma anke «fabo». La Latina vorto pensesas divenar de la verbo "legere", ube l'Idala verbo «lektar» anke venas de (do «legumo» e «lektar» esas paronimi.) Or "legere" ne nur signifikas «lektar», olu anke signifikas «kolektar» ed pensesas divenar de ita senco.
 
==Kelka ordinara legumi==
{|style="width:98%;" class="wikitable"
! style="text-align:center; " colspan="6"|Kelka ordinara legumi
|-
! style="" |Imajo
! style="" |Deskripturo
! style="" |Parti uzata
! style="" |Origino
! style="" |Planto-tipi
! style="" |Mondala produktado<br>(×10<sup>6</sup> tuni, 2012)<ref>{{cite web|url=http://faostat.fao.org/site/567/DesktopDefault.aspx?PageID=567#ancor|title=Questiono-pagino di FAOSTAT|accessdate=2015-09-16}} Donaji agreganta: forsan inkluzas oficala, mioficala od evaluanta donaji</ref>
|-
| [[File:CabbageBG.JPG|125px]] || [[kaulo]]<br>''Brassica oleracea'' || folii, axelo-sprosi, stipi, floro-kapi || Europa || kaulo, [[kaulrapo]], [[florkaulo]], [[brokolikaulo]]
|style="text-align:right"|70,1
|-
| [[File:Turnip 2622027.jpg|125px]] || [[rapo]]<br>''Brassica rapa'' || tuberkuli, folii || Azia || rapo, [[napo]], [[bok choy]]
|style="text-align:right"|
|-
| [[File:Raphanus sativus.jpg|125px]] || [[rafaneto]]<br>''Raphanus sativus'' || radiki, folii, grano-sheli, gran-oleo, sprosi || Azia sudestala || rafaneto, [[daikon]]
|style="text-align:right"|
|-
| [[File:7carrots.jpg|125px]] || [[karoto]]<br>''Daucus carota'' || radiko-tuberkuli || Persia || karoto
|style="text-align:right"|36,9<ref group=n name=carrot>Inkluzas la karoti e rapi.</ref>
|-
| [[File:CDC parsnip.jpg|125px]] || [[pastinako]]<br>''Pastinaca sativa'' || radiko-tuberkuli || Eurazia || pastinako
|style="text-align:right"|
|-
| [[File:Uncommon beetroot colours.jpg|125px]] || [[betravo]]<br>''Beta vulgaris'' || tuberkuli, folii || Europa, proxim esto ed India|| betravo
|style="text-align:right"|
|-
| [[File:Kropsla herfst.jpg|125px]] || [[latugo]]<br>''Lactuca sativa'' || folii, stipi, gran-oleo || Egiptia || latugo
|style="text-align:right"|24,9
|-
| [[File:Bohne z01.JPG|125px]] || [[fabo|fabi]]<br>''Phaseolus vulgaris''<br>''Phaseolus coccineus''<br>''Phaseolus lunatus'' || sheli, grani || Amerika central e sudala || [[fazelo]]
|style="text-align:right"|44,6<ref group=n name=dry>Produktado di sika e verda legumi kunkalkulita.</ref>
|-
| [[File:Tuinboon zaden in peul.jpg|125px]] || [[vechi]]<br>''Vicia faba'' || sheli, grani || Afrika nordala<br>Azia sudal e sudwestala || vecho
|style="text-align:right"|
|-
| [[File:NCI peas in pod.jpg|125px]] || [[pizo|pizi]]<br>''Pisum sativum'' || sheli, grani, sprosi || Mediteraneo e Mez-Esto || pizo
|style="text-align:right"|28,9<ref group=n name=dry/>
|-
| [[File:Various types of potatoes for sale.jpg|125px]] || [[terpomo]]<br>''Solanum tuberosum'' || radiko-tuberkuli || Amerika sudala || terpomo
|style="text-align:right"|365,4
|-
| [[File:Aubergine.jpg|125px]] || [[berenjeno]]<br>''Solanum melongena'' || korpi || Azia sudal e estala || berenjeno
|style="text-align:right"|48,4
|-
| [[File:Tomato je.jpg|125px]] || [[tomato]]<br>''Solanum lycopersicum'' || korpi || Amerika sudala || tomato
|style="text-align:right"|161,8
|-
| [[File:Ogórki...jpg|125px]] || [[kukombro]]<br>''Cucumis sativus'' || korpi || Azia sudala || kukombro
|style="text-align:right"|65,1
|-
| [[File:Pumpkins Hancock Shaker village 2418.jpg|125px]] || [[kukurbito]]/[[kukurbitaceo]]<br>''Cucurbita spp.'' || korpi, flori || Mez-Amerika || kukurbito, kukurbitaceo, [[zukino]]
|style="text-align:right"|24,6
|-
| [[File:Onions.jpg|125px]] || [[onyono]]<br>''Allium cepa'' || bulbi, folii || Azia || onyono, [[shaloto]]
|style="text-align:right"|87,2<ref group=n name=dry/>
|-
| [[File:Garlic.jpg|125px]] || [[alio]]<br>''Allium sativum'' || bulbi || Azia || alio
|style="text-align:right"|24,8
|-
| [[File:Leek.jpg|125px]] || [[porelo]]<br>''Allium ampeloprasum'' || folii || Europa e Mez-Esto || porelo
|style="text-align:right"|21,7
|-
| [[File:Red capsicum and cross section.jpg|125px]] || [[papriko]]<br>''Capsicum annuum'' || korpi || Amerika nordal e sudala || papriko, [[pimento]], dolca pimento, dolca papriko
|style="text-align:right"|34,5<ref group=n name=dry/>
|-
| [[File:Espinac 5nov.JPG|125px]] || [[spinato]]<br>''Spinacia oleracea'' || folii || Azia centrala e sudwestala || spinato
|style="text-align:right"|21,7
|-
| [[File:Dioscorea polystachya (batatas).jpg|125px]] || [[inyamo]]<br>''Dioscorea spp.'' || tuberkuli || Afrika tropikala || inyamo
|style="text-align:right"|59,5
|-
| [[File:Ipomoea batatas 006.JPG|125px]] || [[patato]]<br>''Ipomoea batatas'' || tuberkuli, folii, sprosi || Amerika central e sudala || patato
|style="text-align:right"|108,0
|-
| [[File:Manihot esculenta dsc07325.jpg|125px]] || [[manioko]]<br>''Manihot esculenta'' || tuberkuli || Amerika sudala || manioko
|style="text-align:right"|269,1
|}
{{reflist|group=n}}
 
==Referi==
{{reflist}}
 
[[Kategorio:Legumi| ]]