Historio di Liberia: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
+kurta texto. + imajo/imaji
mikra modifiki
Lineo 1:
[[Arkivo:Map of West Coast of Africa 1830.jpg|thumb|right|Mapo di [[Liberia]] en [[1830]].]]
Unesma habitanti di nuna [[Liberia]] esis populi Mende, Kru, Bassa ed altra populi. Ca habitanti kultivis [[kotono]], [[rizo]] e [[sorgumo]] e konocis la metalurgio di [[fero]]. Unesma [[Europa]]ni en la regiono esis [[Portugal]]ani, qui arivis en [[1461]] e nomizis la regiono ''Costa da Pimenta'' ("Pipro Rivo" en [[portugalana linguo]]).
 
En [[1822]], kompanio ''American Colonization Society'' establisis Liberia kom loko en Afrika por sendar libera [[sklaveso|sklavi]].<ref name="WDL">{{cite web |url = http://www.wdl.org/en/item/446/ |title = Map of Liberia, West Africa |website = [[World Digital Library]] |date = 1830 |accessdate = 2013-06-03 }}</ref> Ex-sklavi di [[Usa]] gradualegradope migrisekmigris avers Liberia.
 
Liberia divenis nedependanta de [[Usa]] ye la [[2626ma di julio]] [[1847]]. [[Joseph Jenkins Roberts]] esis lua unesma prezidanto. La sociala kustumi, kulturala modeli e la [[religio]] di ex-sklavi havis origino en la sudo di Usa, ed esis totalatotale diferanta de aborijena. IcaCa diferencodiferi kreis enemikalaji inter "Usani" ed "aborijeni".
 
[[Arkivo:Flag of Liberia.svg|200px|left|thumb|Flago di Liberia.]]
Liberia konservis lua nedependesonedependo dum la [[Divido di Afrika]] en la [[19ma yarcento]], ma perdis lua postulo pri extensa teritorii anexita da [[Unionita Rejio]] e [[Francia]]. En [[1926]] kompanio [[Firestone]] recevis granda extensi di landi por kultivar [[kauchuk-figiero]].
 
Ye la [[1212ma di aprilo]] [[1980]] [[Samuel Kanyon Doe]] divenis prezidanto pos sucesoza [[stato-stroko]], en qua la prezidanto [[William Richard Tolbert, Jr.]] esis mortigitaocidesis. Doe developisdivenis aliancofederito kundi [[Usa]] por recevar ekonomiala helpo, quankam la denunci dipri [[korupto]]. En decembro [[1989]] [[Charles Ghankay Taylor]] lansis atako kontre forci di Doe e komencis [[Unesma interna milito di Liberia]]. En agosto l'Ekonomiala Komuneso di West-Afrikala Stati (ECOWAS) kreis militala forco kun 4,000 soldati e sendis ol a Liberia. En septembro [[1990]] Doe kontrolis nur mikra teritorio cirkum la chef-urbo, [[Monrovia]].
 
Doe kaptesis ede exekutesismortigesis ye la [[9ma di septembro]] [[1990]]. Lia sucedantosucedinto, [[Amos Sawyer]], establisis lialua autoritato super granda parto di [[Monrovia]]. En [[1991]] ex-membri dildel armeo fondis l'Unionita Movado pri la Libereso di Liberia e la Demokratio (ULIMO), por luktar kontre la Nacionala Patriota Fronto por Liberia - NPFL kreita da [[Charles Ghankay Taylor]], ancianante aliancitofederito e pospose enemiko di Samuel Doe.
 
== Fonti ==
Lineo 18:
{{Historio di Afrika}}
 
[[Kategorio:Historio di Liberia|Historio di Liberia]]