Angla linguo: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
mikra korektigi
Lineo 1:
{{revizo}}
{{Linguo
|Nomo_en_Ido = Angla linguo/Angliana linguo
|Nomo_linguo = English
|Parolata_en= [[Unionita Rejio]], [[Usa]], [[Kanada]], ed altra 70 landi
Lineo 13:
|Iso2 = eng
|mapo = [[Arkivo:Anglospeak(800px).png|300px]]
|mapo_paroli = Totala personi kequi parolas l'anglianaAngla linguo.
|Videz_anke =
}}
L''''Angliana''' (''English'', pronuncata /ˈɪŋɡlɪʃ/) esas la linguo qua originasoriginis de la lando di [[Anglia]]. L'AnglianaAngla esas oficala en 73 landi, ed esas un di la maxim parolata lingui di la mondo.
 
Esas forte uzata kom internaciona linguo en [[komerco]] inter nacioni, en komunikaji, [[aviono|aviacado]], en Interreto, ed en multa internaciona organismi.
 
HistorieHistoriale, l'Angliana originis de la fuziono di lingui e dialekti nune nomizita ancien Angla linguo, qua adportesis a l'estala rivo di Britania da Germana koloniigo, dum la 5ma yarcento. Granda nombro di vorti konstruktesis sur latina radiki, pro ol esis la linguo di [[katolik eklezio]] e di intelektal Europana vivo dum yarcenti. Angliana linguo anke influesis dal antiqua Nordala linguo pro la [[Vikingo|Vikinga]] invadi di Britania dum la 8ma e 9ma yarcenti.
 
Normanda konquesto di Anglia en la 11ma yarcento adportis multa pruntaji de Normanda e la chanji en vortaro donacis ad ol latinida mieno a lo quequa lore esis Mez-Angla. La displaso dil vokali, qua komencis en la sdosudo di AnglioAnglia endum la 15ma yarcento, esasesis la komenco dil modern Angliana.
 
== Historio ==
L'Angliana esas probable la triesma linguo dil mondo en nombro di parolanti qui havas lo kamkom matrala linguo (inter 300 e 400 milioni di personi), e la triesma la plumaxim parolata, pos la chinianaChiniana se on anke kontas qui havas lo kamkom duesma linguo (200 milioni di personi).
 
L'Angliana,Same kam Anglio extensisAnglia, luaAngla linguo expansis tra la mondo (Britanian imperio), e kampro Usa divenisdivenar la plimaxim granda ekonomiala e militala potenco, ol divenis la linguanuna dilinguo internacionapor komunikadointernaciona hodiekomuniko.
 
Quankam l'existo di altra internaciona lingui e di lingui quale Ido o Esperanto qui serchas l'uzado di plu neutrala linguo, l'Angliana nune esas la precipua linguo di internaciona komunikado. To esas pro dominanta "civilizado" ne adoptas altra linguo e ol impozis lua; ta esas la kauzo pro qua en multa landi di Europa parolesas latinida lingui, char lu esis la linguo dil Roman imperio.
 
Prezente olNune existas propozi porpri la neutraleso en l'uzado di helpolinguo;. quankamTamen, ekde l'ekonomiala vidpunto oni perdus granda quantesi di arjentomonetaro pro pagarpor dumsubvencionar la proceso di docado-lernado; ta esas, exemple, la preci dil libri, de plus l'exameni di certifiko kequa on devas rinovigirinovigar singlapos certa tempo. To esas la kauzo dil repulso a adoptar un internaciona linguo diferanta dide l'Angliana da qui obtenas profito di ta negocio.
 
== Linguaro ==
[[FileArkivo:EN English Language Symbol ISO 639-1 IETF Language Tag Icon.svg|thumb|upright|EN ([[ISO 639]]-1)]]
L'Angliana esas Indo-Europana linguo dildel germanagrupo linguidi Germana linguaro. Quamkam la sociolinguistiko dil Britanian insuli ek l'invadi dil vikingi e dil normandi, ricevis grava pruntaji dil nordala germana lingui e dil franciana, e granda parto di lua lexiko esis rekreita ek latinala kultismi. La du lasta influi facas ke l'Angliana esus probable unu dil germana lingui plu atipa tam en vortaro kam en gramatiko.
 
La viva parento plus simila a l'Angliana esas la Friziana, linguo parolata da mezmiliono di perzoni en la provinco di Frizia (Nederlando), proxime Germania e altra insuli en Norda Maro. Lua simileso esas plu klara kam on komparas l'antiqua Angliana kun l'antiqua Friziana, char la ristruktureso di l'Angliana pro la stranjera influo facis dil modern Angliana linguo notbale min simila a la Friziana kam lo esis en antiqua epoki.
 
== Konstruktita varietati di l'Angliana ==
* Basic English
* E-Prime
Lineo 46:
 
== Dialekti ==
Ol esasExistas multa dialekti di l'Angliana. En Britania la diversa dialekti devenas regionala variadi di l'anglosaxona e meza Angliana. En diversa landi esas diversa variadi dil linguo, kun gramatikala e lexikala diferencidiferi.
 
== Statistiki ==
[[Arkivo:Knowledge English EU map.png|300px|right|thumb|Savo di l'Angliana en l'[[Europana Uniono]].]]
ProximeCirkume 375 milionimilion di personnipersoni parolas l'Angliana kamkom unesma linguo. L'Angliana hodienune esas probable la triesma linguo plusmaxim granda perlinguo segun nombro di parolanti kamkom matrala linguo, pos la mandarinaChiniana e la hispanianaHispana. Tamen, kande on kombinantakombinita la ennaskita e la neennaskita parolanti ol esas probable la linguo plusmaxim parolata enlinguo ladel mondo.
 
Evalui quaqui includasinkluzas la parolanti kamkom duesma linguo variavarias ekde 470 milioni aad la1 bilionomiliardo dependanta di kam esasquale mezuratamezuresas. La linguistiko-instruisto David Crystal kalkulas ke la nombro di neennaskita parolanti dominaca en nombro a la ennaskita en proporciono di 3 a 1.
 
En [[1990]] la landi kun la maxim granda nombro di inata parolanti di Angliana: