Norda regiono (Brazilia): Diferi inter la revizi
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
mNula rezumo di redakto |
mNula rezumo di redakto |
||
Lineo 13:
Norda regiono restis povra, kun poka habitanti, til la duesma yardeko dil [[19ma yarcento]], kande komencis l'ekonomiala "ciklo dil kauchuko". La [[Kauchukofigiero|Kauchukofigieri]] (''Hevea brasiliensis'') existas naturale en la [[equatorala foresto]] di Sud-Amerika e furnisas [[latexo]], qua koagulas per varmigo e formacas gumo. Balde komencis lua exploto ed exportacado ad [[Europa]] ed [[Usa]] por produktar [[bandajo|bandaji]]. Pro l'exportacado, rapide la regiono divenis richa, e Manaus inauguris splendida [[teatro]], ''Teatro Amazonas'', en [[1896]].
Ta richeso stimulis anke l'enmigro di mili de personi de [[Nord-estala regiono (Brazilia)|Nord-esto]] di Brazilia ad Amazonia. Ta enmigro kreskis dum longa periodi di [[sikeso]] en Nord-esto, exemple de [[1877]] til [[1879]]. Nord-estani eniris profunde la foresto serchante kauchukofigieri, ed en la fino dil 19ma yarcento li atingis la [[Bolivia]]na teritorio. En [[1899]] Luis Gálvez Rodríguez de Arias proklamis la Republiko di Acre kom nedependanta de Bolivia. To produktis konflikto en la regiono, qua retrodonesis a Bolivia en [[1900]]. En [[1902]] - pos la dissemado di informi pri Bolivian intenci permisar ad [[Usa]]na [[sindikato]] ''Bolivian Syndicate'' explotar la richeso dil kauchuko en la regiono - Braziliana militisto [[José Plácido de Castro]], qua habitis Acre, komencis revolto kontre la Boliviana guvernerio. En [[1903]] la [[Petrópolis-kontrato]] establisis la posedo di Acre kom Braziliana, e la "Republiko di Acre" desaparis. Kom kompenso, Bolivia recevis 2 milion [[Britaniana pundo|pundi]], e
En [[1875]] [[Henry Alexander Wickham]] furtis {{formatnum:70000}} [[semino|semini]] di [[kauchukofigiero]] de Amazonia e semis li en la botanika gardeno di [[London]]. De ta, 2,000 sem-planteti sendesis a [[Ceylon]] e 22 a [[Singapur]]. En [[1898]] komencis kultivo en [[Malaya peninsulo]], ed en [[1913]] la Malaya produktado di kauchuko superiris la Braziliana. L'[[ekonomio]] di la regiono komencis dekadar. Nur de [[1942]] til [[1945]], kande Malaya peninsulo restis okupita da [[Japonia]], Norda regiono itere divenis importanta exportacero di kauchuko. En [[1943]] [[Amapá]], [[Rondônia]] e [[Roraima]] separesis administrale de [[Amazonas (Brazilia)|Amazonas]] e transformesis en teritorii nedirete administrita da centrala guvernerio (la prezidanto dil republiko nominis guberniestri di la tri).
| |||