|
[[Arkivo:Prisms_with_high_and_low_dispersion.png|200px|thumb|Lumo dispersesas tra du [[prismato|prismati]] ek diferanta materio.]]
'''Optiko''' esas fiziko-brancho qua deskriptas la kondukto e propraji di la [[lumo]] e lua interago kun la [[materio]]. OLOl dividesas en tri branchi: [[geometriala optiko|geometrial optiko]], fizikalafizikal optiko od [[ondala optiko|ondal optiko]] e [[quantika optiko]]. Ta branchi ecelas per lia kontenajo-nivelo di optika fenomeni.
== Endukto ==
Historiale la geometrialageometrial optiko developesis de antiqua tempi til la 18ma yarcento. Ol propozas analizo di la lum-propago fondita sur simpla principii : direta propago, [[reflekto]] e [[refrakto]].
Lore nova fenomeni, quala lum-deformo proxim obstakli o lum-duoplesko tra certena kristali, duktis dum la 19ma yarcento aal developo dil fizikalafizikal od ondal optiko, qua judikas lumo kom [[ondo]], konsideras anke la fenomeni di [[interfero]], [[difrakto]] e [[polarigo]].
Komence dil 20ma yarcento, la teorii da [[Albert Einstein|Einstein]] pri la korpuskulala lum-naturo abutis al deskovro dil fotono ed ala quantika optiko. La fizikisti komencis agnoskar ke la lumo prizentas propraji ne nur ondala ma anke korpuskulal.
== GeometrialaGeometrial optiko ==
La geometrialaGeometrial optiko developesis per simpla observado, tote repozante sur tri fundamentala legi e nula hipotezo pri la lum-naturo.
* en homogena ed izotropa medio, la lumo movas segun rekta lineo
* [[lego dida Snell-Descartes]] pro reflekto
* [[lego dida Snell-Descartes]] pro refrakto
On povas rezumar la tri legi povas en l'unika principo da Fermat-principio.
La problemi solvesas per geometriala konstruktikonstruktado, kalkulaskalkulado di anguli, trasase rektotrasado di rekti, de ube konsequas la nomo geometrala"geometrial optiko". DonasOl donas bona rezultirezultaji tam kee ne serchas priesforcas modelizar dila fenomeni ligita adrelatanta polarigo ood interferi e nula sistem-dimenso es komparabla od infra la ond-longeso konsiderita.
== FizikaFizikal od ondulalaondal optiko ==
LoreKontre ke geometralageometrial optiko esesas pura fenomenologio fondita dalsur observo, ondulalaondal optiko facas hipotezo propri luzla lum-naturo, ul similigas elektromagnetika ondo. OndulalaOndal optiko permisasposibligas diplu deskriptarsubtila dadeskripto dil fasono plu fina e plu kompleta interago diinter lumo kune materio,. On enduktas la nocioni pri polarigo ed interfero, nocionied es introduktita,on determinodeterminas dila luzlum-propago en donitaula medio facasper susolvar perequacioni rezolvo dida [[Maxwell]]-equacioni.
{{wikivortaro}}
| 