Francia di Vichy: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Edisudo (diskutez | kontributadi)
m Edisudo moved page Vichy Francia to Francia di Vichy
Edisudo (diskutez | kontributadi)
mNula rezumo di redakto
Lineo 25:
}}
 
'''Vichy Francia''', '''Vichy-rejimo di Vichy''', '''guvernerio di Vichy''' o simple '''Vichy''' esis la nomo kreita por identifikar la guvernerio establisita en l'urbo di [[Vichy]] dal marshalo [[Philippe Pétain]], qua kunlaboris kun [[nacionalsocialista Germania]] pos l'invado di [[Paris]] e la signato di un armistico kun Germani en [[22 di junio]] [[1940]].
 
Pétain establisis lialua guvernerio en [[Vichy]], urbo en la centro di [[Francia]]. [[Paris]] kontinuis esar l'oficala chef-urbo di lando, e Pétain intencis riestablisar l'administrerio en ta urbo kande esus posibla. Malgre il nomizis "libera zono" (''zone libre'') la regiono ke il administris (centro e sudo di Francia, ecepte la westala [[litoro]] til la frontiero kun [[Hispania]]) il adopis autoritatema rejimo e kunlaboris kun rasala politiki de nacionalsocialisti.
 
Pos finar la [[duesma mondomilito]] granda parto di la chefi di Vichy Francia enkarcerigesis, judiciesis por trahizo e mortigesis. Pétain anke recevis verdikto pri [[mortopuniso]], pose modifikita por dumviva enkarcerigo.
 
== Origino dil rejimo ==
LaYe la [[10ma di mayo]] [[1940]] [[nacionalsocialista Germania|nacional-socialista Germania]] komencis [[Batalio di Francia|frontal atako kontre Francia]]. Sen preparo por rezistar kontre la intens atako kun tanki ed [[aviono|avioni]] en un regiono ube ne existis la [[Maginot-lineo]], en poka dii divenis klara ke militarala fiasko di Francia esis proxima<ref>Robert A. Doughty, ''The Breaking Point: Sedan and the Fall of France, 1940'' (1990)</ref>. Membri di Franca guvernerio e de l'armeo debatis quale facar: chefministro [[Paul Reynaud]] e kelka militestri defensis l'ideo di transferar la chef-urbo di Francia provizore por la nordo di [[Afrika]] e kontinuar la milito kun Franca [[mar-armeo]] e kun la rekursi de Franca kolonii, dum ke marshalo [[Philippe Pétain]], anciena heroo di Francia dum l'[[unesma mondomilito]] e lore vice-chefministro defensis urjanta fino dil militado<ref>Julian Jackson (2004). ''The Fall of France: The Nazi Invasion of 1940''. Oxford U.P.. pp. 101-42</ref>. En un monato, Germana trupi sucesoze atingis [[Paris]], okupita en [[10 di junio|14 di junio]].
 
Ye [[16ma di junio]] [[Paul Reynaud]] renuncis, e lore prezidanto [[Albert Lebrun]] indikis Pétain kom [[chefministro]]. Pétain blamis la guverni di la Triesma Republiko por la vinkeso di Francia. En [[22 di junio]] Pétain signatis armistico kun Germani en la sama charioto di [[treno]] en ke l'armistico inter vinkanta Francia e vinkita [[Germanian imperio]] signatesis en [[1918]], pos l'[[unesma mondomilito]]. Ante, en [[10 di junio]] altra armistico signatesis kun [[Italia]].