Slovenia: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
+kurta texto
+kurta texto, tradukita de en.wiki; + imaji
Lineo 15:
| Nomo_listo_chefo_guverno = Listo di chefministri di Slovenia
| Titulo_chefo_guverno = Chefministro
| chefo_guverno = [[AlenkaMiro BratušekCerar]]
| Surfaco = {{formatnum:20273}}
| Rango_surfaco = 153
Lineo 38:
=== Historio ===
{{PA|Historio di Slovenia}}
Dum lua historio, Sloveniana teritorio esisapartenis parto dia diferenta stati. Dum la [[14ma yarcento]], Slovenia divenisesis parto dide [[Habsburg-imperio]], die quipose teritorii formis, pose,de [[Austrian imperio]], inter [[1815]] e [[1866]]. Sloveniani lore habitis la regioni di Kranjska, Goriška inen Gradiščanska e partoparti di [[Istria]]. Kelka Sloveniani anke habitis l'[[Otoman imperio]].
 
De la komenco dil [[18ma yarcento]] til la komenco dil [[19ma yarcento]] Slovenia experiencis un periodo di paco, kun pasabla ekonomiala kresko. L'urbo di [[Trieste]] deklaresis libera portuo en [[1718]], kreskanta l'ekonomio di la regiono. En [[1848]], nacionala movado nomita ''Zedinjena Slovenija'' aparis en regiono.
Dum lua historio, Sloveniana teritorio esis parto di diferenta stati. Dum [[14ma yarcento]], Slovenia divenis parto di [[Habsburg-imperio]], di qui teritorii formis, pose, [[Austrian imperio]], inter [[1815]] e [[1866]]. Sloveniani lore habitis la regioni di Kranjska, Goriška in Gradiščanska e parto di [[Istria]]. Kelka Sloveniani anke habitis l'[[Otoman imperio]].
 
DePro fruala manko di ekonomial oportunaji, de [[18ma yarcento1880]] til frua [[19ma yarcento1910]] Slovenia experiencis un periodo dicirkum paco300,000 kunsloveniani pasabla(1 ekonomialade kresko.omna L'urbo6 dihabitanti) [[Trieste]]ekmigris esisvers deklaritaaltra liberalandi, portuo yespecale [[1718Usa]], kreskantama l'ekonomioanke di la regiono. Yevers [[1848Arjentinia]],. nacionala movo nomitaKande l''Zedinjena Slovenija'' aparis en regiono. Kun Komenco di [[Unesmaunesma mondomilito]] komencis, Slovenia restis en la fronto di kombato inter [[Italia]]ni ed [[Austria-Hungaria|Austriani]].
 
KunKande finola dimilito l'[[unesma mondomilito]]finis, Slovenia unionisunionesis kun [[Serbia]] e [[Montenegro]] por formacar la [[Rejio di Serbiani, Kroatiani e Sloveniani]], pospose rinomizita [[Yugoslavia]], kontre la dezirovolunto di 70% de Sloveniana parlamentistiparlamentani. Tamen, Sloveniani mantenis kelka kulturala autonomeso en la rejio, e pose en la republiko di Yugoslavia. Opozite, Sloveni en [[Italia]], [[Austria]] e [[Hungaria]] sufris koakti por asimileso, e kelkafoye violenta persekuti.
 
[[Arkivo:Bundesarchiv_Bild_121-0721,_Marburg-Drau,_Adolf_Hitler.jpg|thumb|left|250px|[[Adolf Hitler]] vizitas [[Maribor]], en aprilo [[1941]].]]
Dum la [[duesma mondomilito]] Slovenia invadesis e dividesis komplete da [[Nacionalsocialista Germania]], [[Italia]] e [[Hungaria]]. En centrala Slovenia, okupita da Italiani, kreesis la Nacionala Fronto por Libereso, qua formacis partizani por kombatar kontre nacionalsocialisti. Ica kreis la strukturo por futura Sloveniana stato en Yugoslavana federuro. Kande la milito finis Yugoslavia divenis [[komunismo|komunista]] stato, e Slovenia divenis un di la republiki de la [[Republiko Socialista Federala di Yugoslavia]].
 
Slovenia deklaris sua nedependo ye la [[25ma di junio]] [[1991]] e pos 10-dii milito, okuris armistico. Lasta [[Yugoslavia]]na trupi livis lando en oktobro 1991. Em decembro sam yaro lando adoptis lua [[konstituco]].
 
[[Europana Uniono]] agnoskis Sloveniana nedependo en [[1992]], e lando divenis membro di [[Unionita Nacioni]] en mayo sam yaro. YeEn [[1 di mayo]] [[2004]] Slovenia divenis membrostato di [[EU]].
 
=== Politiko ===
[[Arkivo:Presidential_Palace._Ljubljana.jpg|thumb|200px|Prezidantala palaco en [[Ljubljana]].]]
 
Slovenia esas parlamentala [[republiko]]. La prezidanto esas la [[chefo di stato]], ed elektesas dal populo por 5-yara periodo. La [[chefministro]] esas la [[chefo di guvernerio]], selektita da prezidanto ed elektita da parlamento.
 
Linio 59 ⟶ 61:
=== Geografio ===
[[Arkivo:Triglav.jpg|thumb|right|200px|Monto Triglav, la maxim alta monto di Slovenia.]]
Slovenia havas quar geografia regioni: [[Alpi]], Dinarik Alpi, [[Panoniana baseno]] e [[Mediteraneo]]. Cirkum la duimo (10,124 km²) kovresas da [[foresto|foresti]].
 
La mezvalora [[altitudo]] di Slovenia esas 557 metri. La maxim alta monto di lando esas Triglav, kun {{formatnum:2864}} metri. Cirkum 50% de la lando kovresas da [[foresto|foresti]].
 
=== Ekonomio ===
{{PA|Ekonomio di Slovenia}}
SloveniaPreske adoptis2/3 [[Euro]]de komlua monetarolabor-povo yeverkas en la [[1masektoro di januaro]]servadi, e cirkum 1/3 verkas en la [[2007industrio]] e la konstrukturo. Lando havas edukita labor-povo, bona substrukturo, e jacas proxim importanta komercala voyi. Ol havas la maxim alta [[KLP]] per persono inter la landi qui eniris [[EU]] pos 2004.
 
Slovenia adoptis [[Euro]] kom monetaro ye la [[1ma di januaro]] [[2007]]. La sama yaro, lua ekonomio kreskes preske 7%, alimentita da extera debo. Kande okuris Europana krizo di 2007 til 2010, la krizo afektis forte la lando. En 2009 l'ekonomio dekreskis 8%.
 
=== Demografio ===
[[Arkivo:Ljubljana from the Castle.JPG|thumb|170px|[[Ljubljana]], chef-urbo e maxim granda urbo di Slovenia.]]
Plu kam 83% de la populohabitantaro esas Sloveni, e 8,9% ne deklaris lua raso, segun [[2002]] [[demografiala kontado]]. YeEn [[2007]] averajala viv-esperajo esis 74,6 yari viri e 81,8 yari mulieri<ref>[http://www.stat.si/eng/novica_prikazi.aspx?id=2397 ''Complete life table for the population of Slovenia, 2007''] Statistical Office of the Republic of Slovenia, 2009</ref>. CirkumCirkume 12,.4% de la populohabitantanti naskis exterlande, segun statistiki yeen [[2008]]<ref>[http://www.rtvslo.si/slovenija/vsak-osmi-prebivalec-slovenije-priseljenec/246585 ''Vsak osmi prebivalec Slovenije priseljenec :: Prvi interaktivni multimedijski portal, MMC RTV Slovenija'']</ref>
 
Segun demografiala kontado en 2002, [[katolikismo]]57.8% esisdil habitantaro esas [[religiokatolikismo|katolika]] por 57,8% di totala populo. Altra religii esas [[Islamo|Islamani]] (2,.4%, precipue kun l'enmigro di [[Bosnia e Herzegovina|Bosni]]) e [[ortodoxa kristanismo|ortodoxi]] (2,.2%). Evangeliala ed altri Kristanikristani esis 1,.6%. Cirkum 10% deklaris su [[ateismo|ateisti]].
 
La maxim grandagrand urbo esas [[Ljubljana]], la chef-urbo di lando. Altra du importanta urbi esas [[Maribor]] e [[Kranj]].
 
=== Kulturo ===
Linio 85 ⟶ 91:
 
=== Extera ligili ===
* [http://www.slovenia.si/ Slovenia.si Your gateway to information on Slovenia]
* [http://www.vlada.si/en/ Guvernoguvernerio di la Republiko di Slovenia]
* [http://slovenia.hiking.flowiktionary.org Monti en Slovenia]