Ekologio: Diferi inter la revizi
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Nula rezumo di redakto |
Nula rezumo di redakto |
||
Lineo 4:
== Asimilala niveli, skopo, e dimensiono di organizuro ==
{{
[[Arkivo:Seral stages 4.JPG|400px|thumbnail|Ekosistemi regeneras pos trublo quale fairo, formanta mozaiki di diversa evo grupi strukturita tra peizajo. Pikturita esas diversa multa etapi en foresta ekosistemi komencanta de pioniri kolonizanta diversa situo e maturiganta en sucedanta etapi duktanta a anciena kreskanta foresti.]]
La skopo di ekologio kontenas larja tabelo di interaganta niveli di organizuro kovranta mikronivelo (exemple celuli) a planetala nivelo (exemple biosfero) fenomeno. Ekosistemi, por exemplo, kontenas abiotika moyeni ed interaganta vivanta formi (e.c. individuala organismi qua agregas en habitantaro qua agregas en diversa ekologiala komunesi). Ekosistemi esas dinamikala, lo no sempre sequas lineara sucedanta voyo, ma lo esas sempre chanjanta kelkafoye rapide e kelkafoye tanta lente qua povas prenar mili yari tra ekologiala procesi por efektigar certa sucedanta etapi en foresto. Arei di ekosistemo povas variar multe, de tre mikra til vasta. Singla arboro esas di poka konsequo a la klasifikado di foresta ekosistemo, ma decidiganta relatanta a organismi vivanta en e sur lo. Multa generacioni di afido populo povas existar dum vivoduro di singla folio. Omna di ta afidi, sucedante, suportas diversa bakteriala komunesi. La naturo di konekti ne povas esar explikita per konanta la detali di omna speci en eskarteso, pro quo l'emersanta modelo esas nek revelita nek predicita til l'ekosistemo esas studita kam integrigita ento. Kelka ekologiala principi, tamen, ya prizentas kolektala propraji ube la sumo di la kompozanti explikas la propraji di ento, tale naskeso di populo esanta simila a la sumo di individuala naski dum indikita tempokadro.
=== Hierarkiala ekologio ===
{{Frazo|Sistemi konduto devas unesma esar ordinita en diversa niveli di organizuro. Konduti korespondanta a plu alta niveli eventas a lenta gradi. Inverse, plu basa organizala niveli montras rapida gradi. Por exemplo, individuala arborala folii replikas rapide a instantala chanji en lumala intenseso. CO2 abundo, e similo. La kresko di arboro replikas plu lenta ed integras ta kurta tempo chanji.<br>O'Neill et al. (1986)}}
La dimensiono di ekologiala dinamiko povas efikar kam klozita sistemo, tale kam afidi migranta sur singla arboro, dum ke sama tempo restas apertita pri grandega influi, tale atmosfero o klimato. Do, ekologi klasifikas ekosistemi hierarkiale per analizanta donaji kolektita de plu dina unaji, tale ke vejetantaro asociuro, klimato, e terala tipi, ed integrigas ta informo por identifikar emersanta modeli di uniforma organizuri e procesi qua operacas de lokala a regionala, peizajo, e kronologiala skali.
== Bibliografio ==
* O'Neill, D. L.; Deangelis, D. L.; Waide, J. B.; Allen, T. F. H. (1986). A Hierarchical Concept of Ecosystems. Princeton University Press. p. 253.
{{commonscat|Ecology}}
| |||