Gruzia: Diferi inter la revizi
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
+mikra texto |
+kurta texto, imaji |
||
Lineo 1:
La korekta nomo di lando esas '''Gruzia'''. ''[[Georgia]] esas la nomo di un [[Usa]]na stato.
{{Landi
| Nomo = Gruzia
Lineo 14:
| Titulo_chefo_stato = prezidanto
| Chefo_di_stato = [[Mikhail Saakashvili]]
|
|
|
| Surfaco = 69.700
| Rango_surfaco = 120
Lineo 27:
| Nomo_himno = ''Tavisupleba''
| Pekunio = [[Lari]]
| Religii = [[ortodoxa kristanismo]], 83%
}} '''Gruzia''' (en [[Gruziana linguo|Gruziana]] საქართველო ''sak’art’velo'') esas lando qua jacas en suda parto di [[Kaukazo]]-montaro en estala rivo di [[Nigra maro]], inter [[Azia]] ed [[Europa]]. Lua vicina landi esas [[Rusia]] en nordo, [[Turkia]] ed [[Armenia]] en sudo, e [[Azerbaijan]] en sud-esto.
Lineo 34:
=== Historio ===
{{PA|Historio di Gruzia}}
Homo habitas kontinue la regiono di nuna Gruzia de la [[petr-epoko]]. La regiono esis okupita da [[Anciena Grekia|Greki]] e pose da [[Persian imperio|Persiani]]. Nuna
[[Arkivo:Earlycaucasus655.jpg|thumb|left|200px|Mapo di la regiono di [[Kaukazo]], kun le stati di [[Kolchido]] ed Iberia.]]
[[Roman imperio|Romani]] konquestis la regiono komplete en 66 aK, e lua dominacajo lastis preske 400 yari. Li introduktis [[kristanismo]] dum la [[4ma yarcento]], e rejulo [[Mirvan 3ma di Iberia]] deklaris lu l'oficala religio di lando en [[327]]. Ta akto proximigis Iberia e la [[
[[Arkivo:Queen_Tamara_of_Georgia.jpg|thumb|180px|Rejino [[Tamar di Gruzia]].]]
[[Arabia|Arabi]] okupis Tbilisi en [[645]], ma Gruziani konservis granda autonomeso sub l'Araba rejio<ref>"Christianity and the Georgian Empire" (early history) Library of Congress, marto 1994</ref>. Dum la komenco di la [[12ma yarcento]] rejulo [[Davit 4ma di Gruzia]]
En [[1783]] Gruzia
Ye la [[22ma di decembro]] [[1800]] caro [[Pavel 1ma di Rusia]] anexis la rejio di Kartli-Kakheti a Rusian imperio, e konfirmis l'anexo da dekreto ye la [[8 di januaro]] [[1801]]<ref>Gvosdev, Nikolas K.: ''Imperial policies and perspectives towards Georgia: 1760-1819'', Macmillan, Basingstoke 2000</ref>. Gruziana nobeleso ne aceptis la dekreto til [[1802]].
De [[1803]] til [[1878]] kom konsequo di diversa militi kontre [[Otoman imperio|Otomani]] e [[Persa imperio|Persiani]], Gruziana teritorio kreskis. [[Abkhazia]], por exemplo, esis okupita komplete en [[1864]]. Dum [[Rusiana Revoluciono]] komencis movemento di
Gruzia divenis nove nedependanta pos falo di [[Sovietia]], ye la [[9ma di aprilo]] [[1991]].
De [[22 di decembro]] [[1991]] til [[6 di januaro]] [[1992]] okuris sangoza [[stato-stroko]] ke ekpulsis Gamsakhurdia de povo. On komencis [[interna milito]] ke lastis til [[1995]].
En [[2008]] okuris milito kontre la
=== Politiko ===
Gruzia esas [[demokratio|demokratiala]] parlamentala [[republiko]]. La [[chefo di stato]] esas la [[prezidanto]], qua elektesas dal populo por 5-yara periodo. La [[chefministro]] esas la [[chefo di guvernerio]], ed elektesas dal prezidanto.
La [[legifala povo]] kompozesas da la parlamento, formata da unika chambro kun 235 membri qui elektesas dal populo por 4-yara periodo.
[[Arkivo:Georgia high detail map.png|thumb|right|Mapo di Gruzia kun Abkhazia (en verda) e Sud-Osetia (en violea).]]
* [[Adjaria]] (en sud-westo apud Nigra maro)
Linio 71 ⟶ 76:
* [[Sud-Osetia]]
En agosto [[2008]] Gruzia probis nesucesoze retrokonquestar [[Sud-Osetia]]
=== Geografio ===
Gruzia jacas en suda [[Kaukazo]], inter [[latitudo|latitudi]]41ºN e 44ºN e [[Longitudo|longitudi]] 40ºE e 47ºE. Kun 67,900 km² ol esas montoza lando. Monto Shkhara, kun 5,068 metri di [[altitudo]] esas lua maxim alta monto.
=== Ekonomio ===
Linio 91 ⟶ 97:
** Armeniana 5,6%
* Religio:
* Postulata vivo-duro: 61 yari (
La maxim granda urbo esas [[Tbilisi]], la
=== Kulturo ===
| |||