Kenia: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Addbot (diskutez | kontributadi)
m Bot: Migrating 184 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q114 (translate me)
Nula rezumo di redakto
Lineo 1:
{{Landi|
| Nomo = Kenia
| Lokala_nomo = Jamhuri Ya Kenya<br />Republic of Kenya
Lineo 10:
| Oficala_lingui = [[angliana linguo|angliana]], [[Swahili-linguo|Swahili]]
| Guvernerio = [[Republiko]]
| Nomo_listo_chefo_stato = Listo di prezidistiprezidanti di Kenia
| Titulo_chefo_stato = PrezidistoPrezidanto
| Chefo_di_stato = [[Mwai Kibaki]]
| Nomo_listo_chefo_guverno = Listo di chefa ministri di Kenia
Lineo 26:
| Nomo_himno = ''Ee Mungu Nguvu Yetu''
| Pekunio = [[Keniana Shilling]]
| Religii = [[kristanismo]], 79,3%
}}
 
'''Kenia''' esas lando qua jacas en est-[[Afrika]]. Lua vicina landi esas:
* en nord-westo [[Sudan]],
Lineo 39:
=== Historio ===
{{PA|Historio di Kenia}}
Fosili trovita en Est-Afrika sugestas ke [[primato|primati]] ja vivis en la regiono cirkum 20 milioni yari ante nun. Fosili di ''[[Homo habilis]]'' (2,5 til 1,8 milioni yari ante nun) e ''[[Homo erectus]]'' (1,8 milioni til 350 mil yari ante nun) esis trovitatrovesis en la regiono di [[Lago Turkana]]. YeEn [[1984]] [[Richard Leakey]] trovis [[skeleto]] di ''Homo erectus'' puero kunevante 1,.6 milioni yar-evo en ta regiono.
 
[[Arabia|Araba]] komercisti komencis frequentar la litoro di la regiono dum [[1ma yarcento]]. Arabi e [[Persia|Persi]] establisis urbeti en la litoro dum [[8ma yarcento]].
 
[[Portugal]]ani esis l'unesma [[Europa]]ni qua arivis en la teritorio di nuna Kenia, kande [[Vasco da Gama]] vizitis [[Mombasa]] yeen [[1498]]. Portugalani establisis su en la regiono pos [[1505]] kun skopo di protektar lia [[komerco]] en [[Indiana oceano]].
 
Ye [[25 di agosto]] [[1848]] Germana misionero [[Johann Ludwig Krapf]] establisis l'unesma [[kristanismo|kristana]] misiono en la regiono. Il tradukis la Biblo a [[swahili-linguo|swahili]]. Pos [[1850]] europani komencis trasar mapi di l'internajo<ref>Robin Hallett, ''Africa to 1875'', p. 229</ref>. Tre developi augmentis l'interesi di europani en la regiono: l'unesma esis la kresko di [[Zanzibar]], insulo e portuo fore la rivo di Afrika<ref>Robin Hallett, ''Africa Since 1875: A Modern History'', p. 560</ref>; la duesma esis la kresko di demando por Afrikana produkti, kom [[ivoro]]. Finale, la konkurso inter [[GermanianaGermanian Imperioimperio]] ed [[Unionita Rejio]] por teritorii en Afrika. YeEn [[1885]] [[GermanianaGermanian Imperioimperio]] establisis protektorato en la regiono, ma donis lua kolonii a [[Unionita Rejio]] yeen [[1890]].
 
Kenia divenis nedependanta de [[Unionita Rejio]] ye la [[1212ma di decembro]] [[1963]]. [[Jomo Kenyatta]] esis l'unesma prezidistoprezidanto, e guvernis til lia morto yeen [[1978]].
 
=== Politiko ===
Kenia esas [[demokratio|demokratiala]] [[republiko]]. La prezidisto[[prezidanto]] esas la [[chefo di stato]] ed anke la [[chefo di guvernerio]]. Il esas elektitaelektesas dadal populo por 5-yara periodo.
 
La [[parlamento]] havas 1unika chambro, kun 224 membri elektitaqui elektesas por 5 yari dadal populo.
 
=== Geografio ===
Lineo 76:
 
=== Demografio ===
Kenia havis {{formatnum:38610097}} lojantihabitanti segun la kontado [[2005]]<ref>[http://www.knbs.or.ke/Census%20Results/KNBS%20Brochure.pdf Census Results]</ref>. On kalkulas ke la populo ye [[2010]] esas {{formatnum:39002777}}<ref name=CIA/>. Lua oficala lingui esas [[Swahili-linguo|Swahili]] ed [[Angliana linguo|Angliana]]. Cirkum 85% di la populo savas lektar e skribar.
 
=== Kulturo ===