Kamerun: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Addbot (diskutez | kontributadi)
m Bot: Migrating 178 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1009 (translate me)
+mikra texti
Lineo 1:
{{Landi|
| Nomo = Kamerun
| Lokala_nomo = République du Cameroun<br />Republic of Cameroon
Lineo 10:
| Oficala_lingui = [[Angliana linguo|Angliana]], [[Franciana linguo|Franciana]]
| Guvernerio = [[Republiko]]
| Nomo_listo_chefo_stato = Listo di prezidistiprezidanti di Kamerun
| Titulo_chefo_stato = PrezidistoPrezidanto
| Chefo_di_stato = [[Paul Biya]]
| Nomo_listo_chefo_guvernoNomo_listo_chefo_guvernerio = Listo di chefa ministrichefministri di Kamerun
| Titulo_chefo_guverno = Chefa ministrochefministro
| chefo_guverno = [[Philémon Yang]]
| Surfaco = {{formatnum:475440}}
Lineo 26:
| Nomo_himno = ''Chant de Ralliement''
| Pekunio = [[Centr-Afrikana Franko CFA]]
| Religii = [[kristanismo]] (54,2%)
}}
 
'''Kamerun''' esas lando qua jacas en west-[[Afrika]]. Lua vicina landi esas:
* en westo, [[Nijeria]]
Lineo 41:
=== Historio ===
{{PA|Historio di Kamerun}}
Homi ja habitis la regiono di nuna Kamerun dum [[Neolitiko]]. La maxim longa vivanta populo en la regiono esas la [[Pigmeo|pigmei]] Baka<ref name=Lancey>DeLancey, Mark W. and DeLancey, Mark Dike (2000). ''Historical Dictionary of the Republic of Cameroon (3rd ed.)''. Lanham, Maryland: The Scarecrow Press.</ref> [[Bantuo]] populi enmigris vers la regiono cirkum 2,000 yari ante nun.
[[Portugal]]ani arivis en la litoro di nuna Kamerun ye [[1472]]. Li trovis granda quanto di [[kreveto|kreveti]] en [[Wouri fluvio]], e nomezis ol ''Rio dos Camarões'' (kreveti fluvio). Dum la sequanta yarcenti, Europani establisis komerco kun rivala populi.
 
L'unesma [[PortugalEuropa]]anini qua arivis en la litororegiono diesis nunala Kamerun[[Portugal]]ani, yeen [[1472]]. Li trovis granda quanto di [[kreveto|kreveti]] en [[Wouri fluvio]], e nomezis ol ''Rio dos Camarões'' (kreveti fluvio). Dum la sequantasequant yarcenti, Europani establisis komerco kun rivala populi. Dum la komenco di la [[19ma yarcento]] [[Modibo Adama]] komandis ''jihad'' kontre ne-islamana habitanti en la nordo di la regiono ed establisis Adamawa emirio.
Kamerun divenis [[Germania]]na kolonio ye [[1884]]. Pos [[Unesma mondomilito]] lua teritorio esis dividita inter [[Unionita Rejio]] e [[Francia]] en Franca Kamerun e Angla Kamerun. Britani administris la teritorio de la vicina [[Nijeria]].
 
Kamerun divenis [[Germania]]na kolonio ye la [[14ma di julio]] [[1884]]. Pos [[Unesma mondomilito]] lua teritorio esis dividita inter [[Unionita Rejio]] e [[Francia]] en Franca Kamerun e Angla Kamerun. Britani administris la teritorio de la vicina [[Nijeria]].

Franca Kamerun divenis nedependanta ye la [[11ma di januaro]] [[1960]]. Angla-Kamerun divenis nedependanta de [[Unionita Rejio]] ye la [[11ma di oktobro]] [[1961]] ed unionis kun vicina Franca Kamerun en [[federuro|federala sistemo]]. L'unesma nomo di l'unionita lando esis Federala Republiko di Kamerun. La chefo di nedependeso-proceso esis [[Ahmadou Ahidjo]], qua esis l'unesma prezidistoprezidanto di lando. Ahidjo gradoze koncentris povo en lia manui, e kontinuis koncentrar povo pos fino di milito kontre la partiso ''Union des Populations du Cameroun''. La partiso di Ahidjo, ''Cameroon National Union'' (CNU) divenis l'unika legala partiso di lando ye la [[11ma di septembro]] [[1966]] ed, yeen [[1972]] la federulo esis abolisita en favoro di centrala guvernoguvernerio nomizita Unionita Republiko di Kamerun, kun sideyo en [[Yaounde]]<ref>DeLancey and DeLancey 19.</ref>.
 
=== Politiko ===
Kamerun esas [[parlamento|parlamentala]] [[republiko]]. La [[chefo di stato]] esas la prezidistoprezidanto, nune [[Paul Biya]]. La [[chefo di guvernerio]] esas la [[chefa ministrochefministro]], nune [[Ephraïm Inoni]].
 
La [[parlamento]] havas 1 chambro: ''Assemblée Nationale'', kun 180 membri. Nuna [[konstituco]] adoptesis ye la [[18ma di januaro]] [[1996]].
 
=== Geografio ===
Kun {{formatnum:475442}} km² Kamerun esas la 53ma maxim granda lando dil mondo<ref name="Demographic Yearbook">{{cite web|url= http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2003/Table03.pdf |title ="Demographic Yearbook 2004|author=United Nations Statistic Division}}</ref>. Lando havas diversa peizaji e [[klimato|klimati]] en lua teritorio: [[dezerto]], [[savano]], [[foresto|foresti]], vejetantaro di montarolitora e demontara litoro. [[Monto Kamerun]], kun 4095 metri di [[altitudo]], esas la maxim alta monto di landovejetantaro.
 
On povas dividar lando en 5 geografiala regioni: [[Monto Kamerun]], kun 4,095 metri di [[altitudo]], esas la maxim alta monto di lando.
 
La maxim granda urbo di Kamerum esas [[Douala]]. La chefurbochef-urbo, [[Yaounde]] esas la 2ma en totalatotalo lojantidi habitanti.
 
=== Ekonomio ===
[[Arkivo:Douala.JPG|thumb|160px|[[Douala]], ekonomiala chef-urbo di Kamerun.]]
:''Videz anke: [[{{PA|Ekonomio di Kamerun]].''}}
[[Pesko]] esas importanta [[industrio]] en Kamerun. La nomo di lando, "Kamerun" derivas de [[Portugalana linguo|Portugalana]] ''Camarões'', "kreveti", pro la granda quanto di kreveti en lua litoro.
 
=== Demografio ===
La maxim granda urbo en totalatotal populo-quantodi habitanti esas [[Yaounde]]. Altra importanta urbi esas [[Douala]] e Bafousam.
 
=== Kulturo ===
Linio 70 ⟶ 75:
=== Referi ===
{{reflist}}
{{Commons|CategoryKategorio:Cameroon|Kamerun}}
 
{{Landi en Afrika}}