|
'''Platonismo''' esas la [[filozofio]] di [[Platon]] o la nomo di altra filozofiala sistemi konsiderita proxime derivita de lo. Kun basa kazo "p", "platonismo" referas a la filozofio qua afirmas l'existo di abstrakto objekti, qua esas asertita ad "existar" en "triesma realmo distinta amba de la sensibla mondo e de l'interna mondo di koncio, e esas l'opozo di nominalismo (kun basa kazo "n"). Basa kazo "platonisti" bezonas ne aceptar ula di la doktrini di Plato.
En plu streta senso la termino povas indikar la doktrino di platonala[[Platonala realismo]]. La centrala koncepto di platonismo esas la distingeso inter la realeso qua esas perceptebla, ma ne komprenebla, e qua esas komprenebla, ma neperceptebla; por ta distingo teorio[[Teorio di formiFormi]] esas esencala. La formi esas kustume deskriptita en dialogi tale kam ''Faedro''*, ''Simpozium''* e ''Republiko'' tam trancendanta, perfekta [[Primtipo|primtipi]], di qua objekti en omnadia mondo esas neperfekta kopiaji. En ''Republiko'' la maxim alta formo esas identifikita kam la formo[[Formo di bonajoBonajo]], la fonto di omna altra formi, qua povas esar konocita da raciono. En ''Sofisto''*, lasta verko, la formi ''esanta'', ''identeso'' e ''difero'' esas listigita inter la primordiala "grandaGranda sortiSorti". Dum 3ma yarcento aK, [[Arcesilaus]]* adoptitaadoptis skeptikismo, qua divenas centrala dogmato di la skolo til 90 aK kande Antiochus* adjuntis stoikaStoika elementi, forjetanta skeptikismo, e komencis periodo konocita quale mez platonismoMez-Platonismo. En 3ma yarcento aK, [[Plotinus]]* adjuntis mistikala elementi, establisanta neoplatonismo[[Neoplatonismo]], en qua la somito di existo esis l'uno o la bonajo, la fonto di omna kozi; en vertuo e rekoleco l'amno havis la povo elevar ipsa por atingar uniono kun l'uno. Platonismo havas profunda efekto sur westala pensado, e multa platonika nocioni esis adoptita da kristana[[Kristanismo|Kristana eklezio]] qua komprenis platonikaPlatonika formi kam pensi di deoDeo, dum ke neoplatonismoNeoplatonismo divenis precipua influi sur kristanaKristana mistikismo, en westo tra St Augustine*[[Augustinus]], doktoro di katolikaKatolika eklezio qua kristanaKristana skribaji esis forte influita da ''[[Enneadi]] di Plotinus, e pose esis fundamenti por la toto di westala kristanaKristana pensado.
[[Kategorio:Platonismo]]
|
