To ke [[matematiko|matematikisti]] nomas '''probableso''' esesas matematicala teorio ke ni uzas per deskriptar e quantesar la ne-certanecerta. En plu larga kun-textokuntexto, (vidar l' [[interpreto de la probableso]]) la vorto ''probableso'' esesas uzita kun altra sucii ala spirito.
La ne-certanecerta povas naskar di nia nul-savonesavo, esar probable pri konfuzige o ne-komprenonekompreno, o provokita da la hazardoza esenca aspekto di la natura. En omna kazi, ni mezuras la ne-certanecerta di eventi sur scalo di zero (per la ne-posiblaneposibla eventi) til un (per la certa eventi).
[[Probableso-axiomi]] formacas li fundamenti di [[probableso-teorioprobablesoteorio]]. La kalkulo di probableso povas ofte esar determinita da l'utilala di la [[kombineso]] od en aplikinta direkte l'axomi. L'[[aplikadi di probableso]] inkluzas anke la [[statistiko|statistiki]], ke esesas ofte basita sur l'ideo di [[distributo de probableso]] e [[centrala limito-teorio]], tale ke decision-teorio, la mixita strategii en ludo-teorioludoteorio, e la tre vastamaxim domeno di optimala evaluo per l’uzajo di Bayes-leyo, qua servita di fundamento por granda parto en aplikaji di automala decisiono (medikala eed astronomika imajado, rikonoco di tipi, filtrilo anti-putrielo..)
