Karolus la Granda: Diferi inter la revizi
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Nula rezumo di redakto |
Nula rezumo di redakto |
||
Lineo 13:
| Spozo =
}}
'''Karl la Granda''' (/ˈʃɑrlɨmeɪn/; 2 di aprilo 742 til 28 di januaro 814) esis [[rejulo di Franki]] de 768, [[rejulo di Italia]] de 774, l'unesma Santa Romana imperiestro, ed l'unesma imperiestro depos la krulo di [[westala romana imperio]] tri yarcenti ante.
L'evoza filiulo di [[Pipin la Mikra]] e [[Bertradi di Laon]+, Karl la Granda divenas rejulo en 768 sequanta la morto di sua patro. Esas komencale koregnanto kun lua frato [[Karloman 1ma]]. Karloman subita morto ye 771 sub ne-explikita cirkonstanci lasas Karl kam la nekontestita guvernisto di Franka rejolando. Tra lua militala konquesti submisis Saxoni e Bavariani e pulsis lua frontiero en Hispania. Expansis sua rejolando en imperio ke enkorpigis multa di westala e centrala Europa. Karl kontinuis la politiko di sua patro pri papeso e divenas lua protektanto, eskartanta Lombardi de povo en Italia, e duktas inkurso en mohamedano [[Hispania]]. Il anke kampaniis kontre la populi en lua esto, koakte kristanizar lu alonge la voyo (spekale Saxoni) tandem submisanta lu a lua regulo pos tardiganta milito. Karl atingis l'altejo di sua povo ye 800 kande esis kronizis kam "Imperisto" per papo Leo 3ma en Kristnasko dio.
Nominita "Patro di Europa" (''pater Europae''), l'imperio di Karl unionita maxim di westala Europa depos romana imperio. Lua regulo stimulis Karolingiana renesanco, rinovigo di arto, religiono e kulturo per katolika eklezio. Tra lua exterlanda konquesti ed interna reformi, Karl kurajigis formacado di komuna europeana identeso. Amba Franca e Germana konsiderita lua rejii esas decendanti di imperio di Karl. Karl mortis ye 814 pos havanta regular kam Imperisto dum justa pluse dek e tri.
Lua korpo esis depozita en lua imperiestrala chef-urbo di Aachen en nuna [[Germania]]. Lua filiulo [[Louis la Pia]] heredis kam imperisto.
[[Kategorio:Regnanto di Francia]]
| |||