|
|Videz_anke = [[Indo-Europana linguaro]]
}}
'''Italiana linguo''' esas latinida linguo qua esas parolata da {{formatnum:65700000}} milioni di personi precipue en [[Italia]], [[Vatikan-Urbo]], [[San Marino]] e sudala parto di [[Suisia]] (Tessin).
== Historio ==
L'Italiana esas originala dildi la regionio di [[Toskania]]. Moderna Italiana esas Toskaniana dialekto ke impozis kam propra linguo de regiono plu amplia kam olua originala regiono. Ol esas la Toskaniana dialekto di Firenze, Pisa e Siena, qua impozis su ne pro politikala, ekonomiala nek militala racioni, ma pro kulturala prestijo ke portis esar la linguo en qua skribesis ''La Divina Komediokomedio''. La Toskaniana esis la linguo en qua skribis [[Dante Alighieri]], [[Francesco Petrarca]] e [[Giovanni Boccaccio]], konsiderita la tri maxim grava verkisti di l'Italiana Pra-Renesanco.
La foreso e povreso dildi la rurala komunesi e la politikala desuniono di Italia inter lade 6ma e latil 18ma yarcenti, helpas explikar pro quo havas transvivita tanta linguistikala varianti ne relacionata kun standarda Italiana. Ula studii sujeras ke en 1860 nun la 2,5% dildi la populaciono komprenis standarda ItalianoItaliana, to esas, ke literaturala Toskaniana havis esita adoptita kam lingua per kulta personi, quankam mem la majoritato di personi integrita en diriganta klasi prferispreferis ne uzar lo. Vittori Emmanuele 2ma, l'unesma rejulo di unionita Italia, skribis normale Franciane e parolis dialekto en la konsilio di ministri. Ilua unesma ministro, Cavour, ne esispovis komodafluanta parolanta l'Italiana en la Parlamento.
En la fino dildi 19ma yarcento ed en la komenco dildi 20ma, l'acelero dildi la ritmo di industrialigo, la maxim indico di asistenco al primaria skoli, l'ekmigrado a l'urbi e l'expando di voyi, la fervoyi e la komunikaji, kontribuis al familiarigo kun nacionala linguo. Nonobstante, en la komenci dildi 20ma yarcento, l'uzo di standarda ItalianItaliana esis tre limitita en multa regioni. Studio di 1910 montris ke la mezo dildi maestri devis donacar auliimperi en dialketo nam l'alumni ne komprenis l'Italiana.
Ye 2011 unesme l'Italiana esas la linguo dildi la majoritato di Italiani, kam familiala linguo ed komencante la 2012, l'Accademia della Cruscia dicas ke la 53% di l'Italiani uzas l'Italiana kam punesmaunesma linguo.
== Extera ligili ==
|
