Anglosaxona linguo: Diferi inter la revizi
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Nula rezumo di redakto |
mNula rezumo di redakto |
||
Lineo 146:
==== Verbi ====
Verbi en Ancien Angliana dividas en forta e febla verbi. Forta veri indikas tempo per chanjo en qualeso di vokalo, dum ke febla verbi indikas tempo per adiciono di dezinenco.
===== Forta verbi =====
Forta verbi uzas la Germana formo di konjugado konocata kam ''ablaut''. En ta formo di konjugado, la radiko dil vorto chanjas por indikar la tempo. Verbi kam ta persistas en modern Angliana; exemple, ''sing'', ''sang'', ''sung'' esas forta verbo, ka mesas ''swim'', ''swam'', ''swum'' e ''choose'', ''chose'', ''chosen''. La radiko dil vorto chanjas prefere lua radiko. En Ancien Angliana, ol existis sep precipua klasi di forta verbi; single klaso havas lua propra modelo di chanji di radiko. Lerni to esas ofte defio por studanti dil linguo, quankam parolanti di l’Angliana darfas vidar konekti inter l’anciena verbala klasi ed ilua moderna formi.
La klasi havis la sequanta distinganta traiti en lua radiki di infinitivo:
<ol type="I">
<li>ī + unu konsonanto.
<li>ēo or ū + unu konsonanto.
<li>Originally e + du konsontanti. Kande l'Ancien Angliana skribeskis, multa chjanjabis. Se C uzeas por riprezentar ula konsonanto, verbi en ta klaso maxim-multe-kaze havis kurta e + lC; kurta eo + rC; kurta i + nC/mC; o (g̣ +) kurta ie + lC.
<li>e + 1 konsonanto (maxim-multe-kaze l o r, plu la verbo ''brecan'' 'to break').
<li>e + 1 konsonanto (maxim-multe-kaze halto o friktivo).
<li>a + 1 konsonanto.
<li>Other than the above. Always a heavy root syllable (either a long vowel or short + two consonants), almost always a non-umlauted vowel – e.g. ō, ā, ēa, a (+ nC), ea (+ lC/rC), occ. ǣ (the latter with past in ē instead of normal ēo). Infinitive is distinguishable from class 1 weak verbs by non-umlauted root vowel; from class 2 weak verbs by lack of suffix ''-ian''. First and second preterite have identical stems, usually in ēo (occ. ē), and the infinitive and the past participle also have the same stem.
</ol>
{| border=1 style="text-align:center; margin:1em 1em 1em 0; border:1px #333 solid; border-collapse:collapse;"
! style="background:#afefef;" colspan="6"|'''Stem changes in strong verbs'''
|-
! style="background:#efafef;"|'''Class'''
! style="background:#efafef;"|'''Root weight'''
! style="background:#efefef;"|'''Infinitive'''
! style="background:#efefef;"|'''First preterite'''
! style="background:#efefef;"|'''Second preterite'''
! style="background:#efefef;"|'''Past participle'''
|-
| style="background:#efefef;"|'''I''' || heavy || ī || ā || i || i
|-
| style="background:#efefef;"|'''II''' || heavy || ēo ''or'' ū || ēa || u || o
|-
| style="background:#efefef;"|'''III''' || heavy || colspan=4|''see table below''
|-
| style="background:#efefef;"|'''IV''' || light|| e(+r/l) || æ || {{lang|ang|ǣ}} || o
|-
| style="background:#efefef;"|'''V''' || light|| e(+''other'') || æ || {{lang|ang|ǣ}} || e
|-
| style="background:#efefef;"|'''VI''' || light || a || ō || ō || a
|-
| style="background:#efefef;"|'''VII''' || heavy || ō, ā, ēa, a (+nC), ea (+rC/lC), ''occ.'' ǣ || colspan=2|ē ''or'' ēo || same as infinitive
|}
==== Nomi ====
Ancien Angliana esas flexiva linguo, e kam tala lua nomi, pronomi, adjektivi e determinanti mustas esar deklinita por servar gramatikala funciono. Kolektajo di deklinita formi di sama verbala modelo nomesas deklinado. Kam en plur altra
== Ortografio ==
| |||