Milito en Vietnam: Diferi inter la revizi
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
m r2.7.1) (roboto adjuntas: ckb:جەنگی ڤێتنام |
mNula rezumo di redakto |
||
Lineo 13:
'''La preco di milito''' til nun:
*
*
* Militala spensi di Francia entote c. 5 miliardi [[Dolaro di Usa|dolari]].
* Financala suporto di Usa c. 2 miliardi dolari.
Lineo 24:
* [[1959]] - Unesma Usana “mentori” mortas dum kombato di Bien Hoa.
* [[1960]] - En Suda-Vietnam agrokultivisti e membri di religionala minoritati e sekti objecionas kontra rejimo di Diem. Fondesas ''Nacionala Liberiginta Frontiero'' (FNL) di Suda-Vietnam.
[[1961]] - Vice-prezidisto di Usa [[Johnson, Lyndon B.|Lyndon B. Johnson]] vizitas Saigon e promizas plusa helpo a Suda-Vietnam. Usa sendas plue e plue specala soldati, ed ante la fino dil yaro la quanteso di “mentori” esas plu kam
* [[1962]] - Esas fondita stabo di Usana helpo militala en Saigon direktita da generalo Harkins. Usa anuncas unesma oficala numeri pri perdinti: dum 10 monati 46 Usana soldati mortabis.
* [[1963]] - Budhisti demonstras plu forte kontre rejimo di Diem. En Suda-Vietnam komencas serio di kombusto-suocidi. Diem deklaras militala stando, ma Usa oficale blamas lua politiko. Pose Suda-Vietnamana oficeri represas ed exekutas Diem, e samatempe Usa silence aceptas l'agi.
* [[1964]] - Ye agosto Usa asertas, ke Norda-Vietnamana torpedo-bateli atakis en [[Tonkin-bayo]] Usana destruktisto-navi. Lo esas la motivo por kontra-agi, ed Usana senato komisas a prezidisto vasta yuri. Usa sendas en oktobro
* [[1965]] - FNL atakas militala bazo di Usa en Pleiku. Prezidisto Johnson imperas totala bombardo di Norda-Vietnam. Johnson elektesas nove prezidisto.
* [[1966]] - Ye januaro en Suda-Vietnam esas
* [[1967]] - La milito expansas. Ye julio en Suda-Vietnam esas
* [[1968]] - Ye februaro partizani facas ''[[Tet
[[Arkivo:Dead man and child from the My Lai massacre.jpg|thumb|Personi mortigita dum [[My Lai masakro]].]]
* [[1968]], [[16 di marto]] - [[My Lai masakro]]: Usana soldati mortigas plu kam 300 personi en My Lai. Tota la viktimi esis civili, inkluze bebei.
* [[1969]] - Nixon anuncas, ke milito esos Vietnamizita, altre dicante Usa pokope retretos sua trupi e komencos helpar Suda-Vietnamani nur per pekunio, edukado ed equipado. [[Ho Chi Minh]] mortas. En Suda-Vietnam FNL fondas temporala revoluciono-rejimo.
* 1969 - La mondo saveskas pri [[My Lai masakro|masakro en My Lai]].
* [[1970]] - Kapitano Ernest Medina esas akuzita da milito-krimino por
* [[1970]] - La milito expansas aden [[Kambodja]], ma la quanteso di Usana soldati diminutas en Vietnam. La stabo di partizani ne esas trovita en Kambodja ed Usa retretas.
* [[1971]] - Usa atakas en [[Laos]] kontra Norda-Vietnamana trupi. En Suda-Vietnam la sola kandidato Thieu esas ri-elektita prezidisto (per 94,3 % de voti). En Paris la negocio pri paco duras.
* [[1972]] - Usa diminutas la quanteso di sua trupi, ma aceleras bombardo en Nordo. En Suda-Vietnam esas exekutita plu kam
* [[1973]] - Ye [[27 di januaro]] en [[Paris]] la paco-pakto esas subskribita da Usa, Suda-Vietnam e Norda-Vietnam. Usa e lua unioninti retretas ek Vietnam dum du monati. Quankam la kombati duras anke pos paco-pakto. La bombardo di Kambodja finas ye [[15 di agosto]].
Lineo 50:
[[Arkivo:VietnamWarMemorialinHouston.JPG|thumb|Memorigilo en homajo a soldati mortinta dum Vietnam-milito en [[Houston]], [[Texas]].]]
'''La preco di milito''':
* depos [[1965]] c. 1 miliono Vietnamana civili mortis e
* depos [[1961]] Usa perdis
*
* Sud-Vietnam perdis
* Nord-Vietnam e FNL perdis
[[Kategorio:Vietnam-milito| ]]
|