Louis la 14ma di Francia: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Nula rezumo di redakto
mNula rezumo di redakto
Lineo 10:
}}
 
'''Louis 14ma''' ([[1638]] til [[1715]]) esis [[Regnanto di Francia|rejo di Francia]] e Navara, surnomizita la ''[[suno|sun]]-rejo'', de 1643 til morto en 1715.

Pos la morto di lua patro, ilua matro divenis regentino asociita a la Chefachefa ministro [[Kardinalo Mazarin]].En 1648, la [[Westfalia-kontrato]] finis la [[Triadek-yara milito]] profite a Francia. Kurtatempe pose eruptis la l'intercivitana milito nomizita FRONDE''fronde (FRONDOfrondo)'' eventinta de 1648 til 1653 e qua minacis l'existo ipsa di la Franca monarkio. En 1659 la [[kontrato dil Pirenei]] finis vinkoze la milito inter Francia ed [[Hispania]] deklarita en 1635. Por konkluzar la paco, il spozigis la filiino dil rejo di Hispania Maria Teresa.
 
Plura militi deskuplesis dum lua regno : 1667- til 1668, 1672- til 1678, 1688- til 1697 (dum qua la [[Germania|Germana]] regiono Pfalz incendiesis) e fine la milito pri la sucedo di Hispania (1702- til 1714).
Lua regno esis la tempo dil maxim granda glorio e povo di Francia. Il konstruktigis la [[palaco di Versailles]] di qua la tillore nekonocata splendideso imitesis pose da preske omna Europana[[Europa]]na [[suvereno|suvereni]]. Lua korto en Versailles esis modelo di la cetera Europana korti.
Lua regno tamen tre perturbesis per la veneni-afero (aproxime 1680) kande revelesis ke tre eminenta personi e mem homi proxima a la trono uzis veneni por solvar lia problemi e frequentis sorcisti e sorcistini furnisinta a li ita veneni e sacerdotachi advokanta la diablo dum dicar Nigra Mesi. La granda eroro di lua regno esis la revoko dil Nantes-edikto en 1685, olqua cesigis la tolero grantita a la protestanti da lua avulo Henrikus IV en la yaro 1598. La efekti di ta aranjuri esis katastrofatra ye ekonomiala e financala vidpunto. La Franca protestanti qui esis anke elito dil Franca populo kontributis plufortigar Prusia ed Anglia to quo havis plu tarde dizastroza konsequi por lua rejio.
 
Lua regno tamen tre perturbesis per la veneni-afero (aproxime 1680) kande revelesis ke tre eminenta personi e mem homi proxima a la trono uzis veneni por solvar lia problemi e frequentis sorcisti e sorcistini furnisinta a li ita veneni e sacerdotachi advokanta la diablo dum dicar Nigra Mesi. La granda eroro di lua regno esis la [[revoko dildi Nantes-edikto]] en 1685, olqua cesigis la tolero grantita a la protestanti da lua avulo Henrikus IV en la yaro 1598. La efekti di ta aranjuri esis katastrofatra ye ekonomiala e financala vidpunto. La Franca protestanti qui esis anke elito dil Franca populo kontributis plufortigar [[Prusia]] ed [[Anglia]] to quo havis plu tarde dizastroza konsequi por lua rejio.
 
Me ye kulturala vidpunto komencis dum lua regno tre brilanta kulturala ero por Francia, olqua esis duronta dum tri yarcenti e reprezentis anke la kulmino dil klasika Europana ed Ocidentala civilizuro.