Bhutan: Diferi inter la revizi
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
m r2.7.1) (roboto adjuntas: nap:Bhutan |
m +mikra texto (historio, politiko, kulturo). Bezonas gramatikala revizo, tota la texto. |
||
Lineo 32:
'''Bazala fakti pri Buthan:'''
=== Historio ===
Unesma evento trans-skribita en Bhutan esis la paso di [[Budismo|budista]] santo Padma Sambhava ye [[747]]. Granda parto di lua anciena historio esas nekonocata, pro fairo ke destruktis lua anciena chef-urbo, [[Punakha]], ye [[1827]]<ref>[http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=18,963,0,0,1,0 "Taktshang: a Buddhist legend"] Buddhist Channel</ref>. En la [[10ma yarcento]] lua politikala developo sufris granda influo de religio.
Bhutan divenis agnoskata kom nedependanta lando da [[Unionita Nacioni]] ye [[1971]], dum la rejio di [[Jigme Dorji Wangchuck]]. Lia sucedinto, rejulo [[Jigme Singye Wangchuck]] iniciis politikala reformi, e alienis parto di lia povo a la Konsilantaro di Ministri. Ilu anke permitis l'akuzo kontre la rejo, per sanciono di 2/3 di Nacionala Asemblajo<ref>[http://www.democracy-international.org/fileadmin/di/pdf/papers/di-bhutan.pdf Hoffman, Klus; (2006) ''Democratization from above: The case of Bhutan'' democracy-international.org]</ref>.▼
Dum [[Unionita Rejio|Britaniana]] dominacajo en [[India]], Britani atemptis kontrolar la teritorio di Bhutan, ma lua suvereni jeris por prezervar nedependeso. Kande India divenis nedependanta ye [[1947]] Britani abandonis lua atempti por kontrolar la rejio, ed India divenis la protektero di Bhutan. Nur ye [[1949]] la du landi signatis pakto ke agnoskir Bhutanana nedependeso.
[[Arkivo:Tashichoedzong-Bhutan-2001.JPG|thumb|170px|left|Palaco di Tashichoedzong, sideyo di Bhutanana guverno pos [[1952]].]]
▲
En fino di [[198a yari|1980a]] e komenco di [[1990a yari]], lando ekpulsis granda nombro di Bhutanani kun [[Nepal]]ana origino. Segun [[Unioninta Nacioni]] cirkum {{formatnum:107000}} Bhutanani vivis en refujeyo-kampi en esto di Nepal ye [[2008]].
=== Politiko ===
Bhutan esas parlamentala [[monarkio]]. La chefo di stato esas la rejulo, nune [[Jigme Khesar Namgyel Wangchuck]], qua sucedis lia patro [[Jigme Singye Wangchuck]] ye [[16 di decembro]] [[2006]]. La [[legifala povo]] esas atribuata a la nacionala asemblo (''Tsongdu'') kun 151 membri: 106 elektata da homuli (en Bhutan [[muliero|mulieri]] ne povas votar), 10 elektata da [[budismo|budista]] grupi e 35 elektata da rejulo.
Lando adoptis lua [[konstituco]] ye [[2008]].
=== Geografio ===
[[Arkivo:Bt-map.png|thumb|180px|Mapo di Bhutan kun lua precipua urbi.]]
En nordo di lando, granda parto di monti jacas super 7000 metri di [[altitudo]]. La maxim alta monto esas [[Gangkhar Puensum]], kun 7570 metri di [[altitudo]].
=== Ekonomio ===
L'[[ekonomio]] di Bhutan esas bazata en l'[[agrokultivo]], extraktado di forestala produkti, [[turismo]] ed en la vendo di [[hidroelektrala energio]] ad [[India]]. Lando ne havas [[fervoyo|fervoyi]], ma malgre la manko di infrastrukturi, ol havis forta kreski dum recenta yari.
=== Demografio ===
Cirkum 3/4 di la populo esas [[Budismo|budista]], 20% esas [[hinduismo|hinduista]] e la majoritato di restajo esas [[islamo]]. L'oficala linguo esas [[dzongkha linguo|dzongkha]], un di la 53 Tibetana lingui. [[Angliana linguo|Angliana]] esas docata en skoli. Cirkum 40% di la populo esas iliterata.
=== Kulturo ===
Bhutanana kulturo havas forta influi de [[Budismo]]. Lua nacionala sporto esas [[arkpafado]]. Lando nur adoptis [[radio]] transmiso ye [[1973]], e transmiso di [[televiziono]] ye [[1999]].
▲Cirkum 3/4 di la populo esas [[Budismo|budista]], 20% esas [[hinduismo|hinduista]] e la majoritato di restajo esas [[islamo]]. L'oficala linguo esas [[dzongkha linguo|dzongkha]], un di la 53 Tibetana lingui. [[Angliana linguo|Angliana]] esas docata en skoli. Cirkum 40% di la populo esas iliterata.
=== Referi ===
| |||