Wikipedio

Haiti: Diferi inter la revizi

Deskripto interagiva pri la kronologio dil artiklo
← Plu anciena versionoPlu recenta versiono →
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
VidalaWikitexto
Xqbot (diskutez | kontributadi)
40 499 redaktoj
m roboto adjuntas: gag:Haiti
m +shablono:Landi, +mikra texto (bezonas gramatikala revizo)
Lineo 1:
{{Landi|
{| border="1" cellpadding="2" cellspacing="0" align="right" width="290px" style="margin: 0 0 1em 1em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
| Nomo = Haiti
|+<font sizeLokala_nomo ="+1">''' République d'Haïti<br />Repiblik d Ayiti'''</font>
{{FlagoBlazono|
| Flago = Flag_of_Haiti.svg|
| Blazono = Coat of arms of Haiti.svg }}
| Imajo_mapo = LocationHaiti.svg
|-
| OficalaChefurbo = [[linguoPort-au-Prince]]
| Lojanti_chefurbo = 704.776 ([[2003]])
|[[Franciana linguo|Franciana]], [[Kreolo di Haiti]]▼
| Precipua_urbo = [[Port-au-Prince]]▼
|-
▲| Oficala_lingui = [[Franciana linguo|Franciana]], [[Kreolo di Haiti]]
| Chefurbo
| Guvernerio = [[Republiko]]▼
▲| [[Port-au-Prince]]
| Nomo_listo_chefo_stato = Listo di prezidisti di Haiti
|-
| Titulo_chefo_stato = Prezidisto
| Altra urbi
| Chefo_di_stato = [[René Préval]]
| Carrefour, Delmas
| [[Nomo_listo_chefo_guverno = Listo di chefa ministri di Haiti|Chefa ministro]]▼
|-
| Titulo_chefo_guverno = Chefa ministro
| align=center colspan=2 | [[Imajo:LocationHaiti.svg|290px]]
| chefo_guverno = [[Jean-Max Bellerive]]▼
|-
| Surfaco = 27.750
| [[Guvernerio]]
| Rango_surfaco = 140
▲| [[Republiko]]
| Surfaco_aquo = 0,7
|-
| Lojanti = 10.188.000<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ha.html CIA ''The World Factbook: Haiti'']</ref>
| [[Listo di prezidisti di Haiti|Prezidisto]]
| Rango_lojanti = 82
| [[René Préval]]
| Yaro = 2010
|-
| Lojanto-denseso = 325,59
▲| [[Listo di chefa ministri di Haiti|Chefa ministro]]
| Reto_kodo = .ht
▲| [[Jean-Max Bellerive]]
| Nomo_himno = ''La Dessalinienne''▼
|-
| Pekunio = [[SurfacoGourde]]
| Religii = [[kristanismo]] (95,8%) }}▼
| 27 750 km²
|-
| Lojanti<br />
| 7 900 000 <small>(kontado [[2003]])</small><br />286 loj./km²
|-
| [[Pekunio]]
| [[Gourde]]
|-
| [[Nacionala himno]]
▲|''La Dessalinienne''
|-
| [[Religio]] precipua
▲| [[kristanismo]] (95,8%)
|}
 
'''Haiti''' esas lando qua jacas en westa bordo di [[Hispaniola]] insulo, en [[Karibeano]]. Ol havas frontiero kun [[Dominikana Republiko]], en esto.
 
=== Historio ===
L'insulo di [[Hispaniola]] ube jacas Haiti e [[Dominikana Republiko]] esis habitita da Taíno indijeni, de Arawak raso. [[Kristoforo Kolumbo]] landis en Môle-Saint-Nicolas ye [[5 di decembro]] [[1492]] e reivindikis l'insulo por [[Hispania]]. Pos 19 dii il livis 39 membri de ''Santa María'' nav-trupo en l'insulo. La nav-trupo fondis urbeto nomizita "La Navidad", destruktita la sequanta yaro.
Haiti divenis nedependanta ye [[1804]] de [[Francia]]. La republiko esis fondata da liberigita [[sklaveso|sklavi]].
 
Hispaniani serchis [[oro]] en Hispaniola, explorita precipue da lokala indijeni. Kande l'indijeni ne aceptis explorar oro, li esis mortigita o vendita kom [[sklaveso|sklavi]]. Europani trovis infektiva maladesi a l'insulo. L'unesma erupto di [[variolo]] en Hispaniola okuris ye [[1507]]. Ye [[1512]]-[[1513]] legi interdiktis la uzajo di indijeni kom sklavi, ma Taínos esis preske extingita. Ye [[1517]] rejulo [[Carlos 1ma di Hispania|Carlos 1ma]] permisis l'importacajo di nigra sklavi.
== Politiko ==▼
 
Ye [[1625]] [[Francia]]ni establisis su en l'insulo di Tortuga. Li transvivis kom [[pirato|pirati]] ke atakis Hispaniana navi, e nomezis lua kolonio "Saint Domingue". Ye [[1670]] li establisis su en Hispaniola. Lia unesma kolonio en l'insulo recevis la nomo di Cap François, nune [[Cap-Haïtien]].
== Geografio ==▼
 
Haiti divenis nedependanta ye [[1804]] de [[Francia]]. [[Jean-Jacques Dessalines]] esis l'unesma chefo di stato. Autokrata, il transformis su en imperiestro.
 
▲=== Politiko ===
Haiti esas [[republiko]], fondita da liberigita [[sklaveso|sklavi]].
 
▲=== Geografio ===
La maxim alta monto di lando esas [[Pic la Selle]], kun 2680 metri di [[altitudo]].
 
=== Ekonomio ===
:''Videz anke: [[{{PA|Ekonomio di Haiti]].''}}
Haiti esas la maxim povra stato en westala mi-sfero.
 
=== Demografio ===
* Lingui: [[Franciana linguo|Franciana]], [[Kreolo di Haiti]].
* Expektebla vivo-duro:
Linio 61 ⟶ 56:
* Nur 41 % del populo povas lektar.
 
La maxim granda urbo esas la chefurbo, [[Port-au-Prince]]. Altra importanta urbi esas Carrefour e Delmas.
== Kulturo ==
* [http://www.elahmad.com/maps/qibla-english.htm?latitude=18.9167&longitude=-72.4878&t=h&zoom=7 maps Haiti]▼
* [http://www.pbase.com/perrona/haiti_photo_haiti Foto Haiti]▼
 
=== Cetera aferiKulturo ===
Haitiana [[kulturo]] mixuras [[Francia|Franca]], [[Afrika]]na ed indijena (Taíno) influi. ''Compas'' o ''Kompa'' esas komplexa muziko kun Franca ed Afrikana elementi. Un di la maxim konocata kantisti di Haiti esas [[Wyclef Jean]].
 
=== Referi ===
{{reflist}}
 
=== Extera ligili ===
▲* [http://www.elahmad.com/maps/qibla-english.htm?latitude=18.9167&longitude=-72.4878&t=h&zoom=7 maps Haiti]
▲* [http://www.pbase.com/perrona/haiti_photo_haiti Foto Haiti]
{{Stati_Karibeano}}
 
Obtenita de "https://io.wikipedia.org/wiki/Haiti"