Konsonanto: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Xqbot (diskutez | kontributadi)
m roboto adjuntas: ml:വ്യഞ്ജനം; cosmetic changes
Lineo 1:
La soni di homala linguo esas konsonanti e [[vokalo|vokali]].
 
La konsonanti havas du precipua grupi: (A) resonanti e (B) obstruenti.
 
(A) Pronucante resonanto, [[aero]] ekfluas libere:
* mivokalo: aero-fluo trairas en muzelo (?) quale pronuncante vokali, por exemplo <i>''y,w</i>''.
* liquido: aero-fluo trairas difere en muzelo (?) kam pronuncante vokalo.
** lateralo: aero-fluo iras alonge lateri di lango, por exemplo <i>''l</i>''.
** tremulanto: aero-fluo esas ruptanta, por exemplo <I>''r</i>''.
* nazalo: aero-fluo iras tra nazo, por exemplo <i>''m, n</i>''.
 
(B) Pronuncante obstruento, aero-fluo ekiras ne-libere.
* klusilo: aero-fluo interruptas totale, por exemplo <i>''k, p, t</i>''.
* frikativo: aero ekfluas partiale obstruktante:
** sibilanto: aero iras tra truo qua esas kam ranuro, por exemplo <i>''s, sh</i>''.
** spiranto: aero iras tra truo qua esas plana e vasta, por exemplo <i>''f, v, h</i>''.
* afrikato: kunsono di klusilo e frikativo pronuncante samaloke, por exemplo <i>''c, ch</i>''.
 
Konsonanto esas sonanta kande la sono-labii tremas. Resonanti esas generale preske sempre sonanta ma, por exemplo, en linguo [[Moksha linguo|Moksha]] (parenta linguo di [[Finlandana linguo|Finlandana]]) existas ne-sonanta <i>''r-</i>'' e <i>''l</i>''-sono.
 
Supre nomita obstruenti esas ne-sonanta ma
* sonanta klusili esas <i>''b, g, d</i>''.
* sonanta sibilanti esas <i>''z, j</i>''.
* sonanta afrikati esas <i>''dz, dj</i>''.
 
Pronunco-loki di konsonanti de labii til [[guturo]] ([[faringo]]) esas sequanta:
* bilabiala, por ex. <i>''m, p, w</i>''.
* labio-dentala, dento-labiala, por ex. <i>''v</i>''.
* dentala, por ex. <i>''t, d</i>''.
* alveolara, por ex. <i>''d</i>'' en [[Rusiana linguo|Rusiana]].
* palato-alveolara, por ex. <i>''c, ch</i>''.
* palatala, por ex. <i>''k, g, y</i>''.
* velara, por ex. <i>''ach</i>''-sono en [[Germaniana linguo|Germaniana]].
* uvulara, por ex. <i>''r</i>'' en [[Franciana linguo|Franciana]].
* faringala, por ex. multa soni en [[Arabiana linguo|Arabiana]].
* laringala, glotala, por ex. klusilo inter du vokali en Finlandana imperativa frazo <i>''anna’ ‘olla</i>'' ‘lasez esar!’
 
 
[[CategoryKategorio:Fonetiko]]
 
[[als:Konsonant]]
Lineo 79:
[[ln:Molelisi]]
[[lv:Līdzskanis]]
[[ml:വ്യഞ്ജനം]]
[[mr:व्यंजन]]
[[ms:Konsonan]]