Henri Guisan
Profesiono: militisto
Lando: Suisia
Naskodato: 21 di oktobro 1874
Nasko-loko: Mézières, Suisia
Mortodato: 7 di aprilo 1960
Morto-loko: Pully, Suisia

Henri Guisan, naskinta ye la 21ma di oktobro 1874 a Mézières, kantono de Vaud, e mortinta ye la 7ma di aprilo 1960 a Pully, esis Suisa generalo, chef-komandanto dil armeo Suisa de 1939 til 1945, titulo quo existas nur dum tempo di milito.

Sua patro Charles-Ernest Guisan esabis mediko à Mézières. Sua matro Louise, naskita Bérengier, venabis de Vevey.

En 1893, Henri Guisan diplomizesis pri Literaturo. Lu komencis studiar teologio, pose yuro che Universitato de Lausanne, e fine ilu decidis studiar agronomio, quon lu studiis a Hohenheim, en Germania, pose en Lyon. En 1896, lu kompris la domeno de Bellevue, a Chesalles-sur-Oron. Ilu eniris la skolo di rekruti di artilrio a Bière. Promocita a lietnanto en 1894, ilu developis lua kariero militala e divenis komandanto di armeo-korpo en 1932.


Ica artiklo bezonas revizo gramatikala. – Ka vu povas helpar ni revizar ica artiklo?

Ye la 30ma di agosto 1939, la Federal Asemblo elektis lu Chef-komandanto dil armeo Suisa per 204 voti kontre 21 e lu restas tale dum omna la duesma milito mondiala (1939-1945). Lui qualesi militala explikas l'elekto ed anke ke lu parolabas perfekete anke la germaniana dialekta de la Suisia, quo esas rara kun la Suisi franciana-parolanta.Henri Guisan kreis l'ideo de la Redukto naciona, se oportas, refaldar l'armeo en l'arko alpina suisa se ulu invadus.

La Germani savis en 1940 konvenciono militala secreta facita kun la Franca en 1939. Lore la 25 de julio 1940, lu facis al Grütli (loko de naskita de la lando) raporto d'armeo quo facis bruiso en la lando kum exterlande. La Germania nazia savis tale ke atakar la Sivzra kostus ani e centi de mili de soldati. La 20 agosto 1945, la generalo Guisan demandas al Konsilantaro federala discharjar lu de la responsabilitati militala. Lu iras habitar en la domeno de Verte-Rive, à Pully, vecina de Lausanne.

Pose sua morto, la 7 aprilo 1960, la jornalaro suisa homajis lu. "La Suisse" skribis : « Il incarnait le citoyen suisse et par-dessus tout le citoyen soldat. Il a été l'homme et le chef de la situation dans une période troublée de notre histoire, où tant de forces contraires agissaient à l'intérieur du pays. » "La Liberté" skribis : « qu'il nous a quittés sans qu'une ombre, ni une défaillance ne vienne ternir la netteté. Henri Guisan fut de ces hommes que la Providence place sur le chemin des peuples qu'elle veut conduire, et qui s'incorporent si totalement à leur mission qu'ils paraissent avoir été de tout temps faits pour elle. »

La jornalo omna-dia socialista "La Sentinelle" skribis: « ce que les travailleurs et les soldats aimaient dans le général, c'était sa simplicité et son naturel. Sa justice était la même pour tous. En raison de ses qualités d'homme, le général Guisan avait su créer entre l'armée et le peuple un esprit nouveau. »

300 000 personi venis a la sua funero.

Lu esabas mariajita kun Mary Doelker (1875-1964) e havis du decedanti, Henri quo naskis la 13ma di februaro 1899, e Myriam naskinta la 2ma di decembro 1900.